Elke persoon die er een belang bij heeft, kan bij de vrederechter een verzoek indienen om iemand onder bewind te laten plaatsen.

De te beschermen persoon kan ook zelf een verzoek indienen. Daarom motiveer je de te beschermen persoon best om het zelf te doen en hem/haar daar eventueel bij te helpen. 

Als die persoon dat weigert of als het dringend is, dan kan elke persoon die er een belang bij heeft het verzoek indienen, bijvoorbeeld:

• een familielid;
• een buur;
• iemand van gezinshulp;
• een (klein)kind;
• een hulpverlener;
• enzovoort.

Ook een organisatie (vennootschap of vzw) kan een verzoek indienen. Als een hulpverlener een verzoek wil indienen voor een cliënt, dan doet de hulpverlener de  aanvraag namens de organisatie waarvoor hij/zij werkt. De organisatie moet wel zijn ingeschreven in de Kruispuntbank der Ondernemingen (KBO).

De hulpverlener moet zich via het centraal register van bescherming van de personen aanmelden als werknemer van de organisatie. 

Lien

Je moet het verzoek online indienen via de website van het Centraal Register van bescherming van de personen.

Op de video onderaan de home page wordt stap voor stap uitgelegd hoe je je moet aanmelden en welke documenten je moet toevoegen.

Als je zelf geen computer hebt of je niet zo vertrouwd bent met informatica, kan je naar de griffie van het vredegerecht gaan, ook van een vredegerecht dat niet bevoegd is. Je kan er gebruik maken van één van de computers voor het publiek. Het personeel van de griffie kan je ook helpen bij het indienen van de aanvraag.

Aan het verzoekschrift voeg je een uitgebreide geneeskundige verklaring toe die niet meer dan 15 dagen oud is.

 

Lien

Het is een medisch attest waarin wordt vastgesteld dat een persoon niet meer in staat is beslissingen over zijn goederen en/of zijn persoon te nemen. 

Er moet beschreven staan:

• wat de lichamelijke of geestelijke gezondheidstoestand is die de oorzaak is van de onbekwaamheid;
• en welke gevolgen de gezondheidstoestand heeft op de bekwaamheid om beslissingen te nemen.

De beschrijving moet nauwkeurig en volledig zijn.

De arts kan de geneeskundige verklaring opstellen na onderzoek van de patiënt, maar dat kan ook op basis de gegevens uit zijn medisch dossier alleen.

Elke behandelende arts of specialist kan de omstandige geneeskundige verklaring opstellen, behalve:

• een arts die een bloed- of aanverwant is van de te beschermen persoon;
• een arts die verbonden is aan de instelling waar de te beschermen persoon zich bevindt. Als de te beschermen persoon in een woonzorgcentrum verblijft, mag de arts van het centrum de omstandige geneeskundige verklaring niet opstellen. 

 

In de verklaring moet verder worden vermeld:

• of de persoon zich kan verplaatsen of niet. Als de te beschermen persoon zich niet kan verplaatsen, zal de vrederechter zelf naar de woonplaats gaan (opgelet: in dat geval worden de verplaatsingskosten aangerekend);
• of de persoon toekomstige verslagen van de bewindvoerder zal kunnen lezen en begrijpen. Is de te beschermen persoon daar niet toe in staat, dan zullen de verslagen hem niet worden bezorgd. 

 

Sinds 1 september 2014 moet de arts verplicht gebruik maken van een standaardmodel van omstandige geneeskundige verklaring.

Lien

De omstandige geneeskundige verklaring is een noodzakelijk document in de procedure voor bewind. De verklaring moet in principe steeds aan het verzoek toegevoegd worden. 

Opgelet! Dat is niet het geval bij verkwisting. 

In uitzonderlijke gevallen kan een verzoek worden ingediend zonder geneeskundige verklaring, bijvoorbeeld als 

• het dringende is, bijvoorbeeld de situatie waarin iemand een erfenis ontvangt en er omwille van de gezondheidstoestand van de persoon een ernstig risico bestaat dat het geld snel wordt opgemaakt.
• de arts weigert om een verklaring op te stellen, omdat hij vreest zo de noodzakelijke vertrouwensband met zijn patiënt te verliezen of omdat hij terughoudend is om gegevens te geven die onder het beroepsgeheim vallen. 
  
  Ter info: de Nationale Raad van de Orde der artsen heeft aangeraden aan de behandelende artsen om de verklaring in een gesloten omslag gericht aan de vrederechter af te geven.
• het absoluut onmogelijkheid is om een medische verklaring voor te leggen: bijvoorbeeld wanneer een persoon absoluut weigert onderzocht te worden en geen medisch dossier heeft.
  
  Je moet in het verzoekschrift heel precies uitleggen waarom het onmogelijk was om een medische verklaring toe te voegen.

De vrederechter beslist of de reden die wordt aangehaald, wordt aanvaard. Als dat het geval is, kan hij zelf een medisch expert aanwijzen die advies moet uitbrengen over de gezondheidstoestand van de te beschermen persoon.

De kosten van die medisch expert moeten worden voorgeschoten door de persoon die het verzoekschrift indient.

Lien

Het is een verklaring waarin je aanduidt wie je als bewindvoerder zou willen hebben als je zelf geen beslissingen over je persoon of over je goederen kan nemen.

Je kan je verklaring van voorkeur afleggen bij een notaris of bij de vrederechter van de plaats waar je woont.

De verklaring moet daarna worden opgenomen in een centraal register. De registratie kost ongeveer 15 euro zonder BTW.

De verklaring van voorkeur is geen aanstelling van een bewindvoerder. Het geeft enkel je voorkeur weer.

Het is nog altijd vereist:

• dat iemand de aanstelling van een bewindvoerder aan de vrederechter vraagt en dat op dat moment alle voorwaarden vervuld zijn;
• dat de persoon die je hebt aangeduid de opdracht als bewindvoerder aanvaardt en dat hij/zij op dat moment zelf nog daartoe bekwaam is.

​Als je je door je gezondheid niet kan verplaatsen, kan de vrederechter naar jou komen om je verklaring op te nemen. Opgelet: de verplaatsingskosten zal je moeten betalen.

De rechter moet de verklaring van voorkeur niet volgen. Hij kan een andere bewindvoerder aanstellen als hij vindt dat dat in jouw belang is.

Je kan je verklaring op elk moment veranderen of intrekken.

Je kan ook op voorhand een vertrouwenspersoon aanduiden in een verklaring van voorkeur.

Je kan ook vragen dat de vrederechter een vrijwillige bewindvoerder aanstelt uit de pool van vrijwillige bewindvoerders van Similes. Je contacteert hen best vooraf.  

 

Lien

Wanneer een vrederechter een bewindvoerder aanwijst, moet dat meteen gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad.

Hetzelfde gebeurt met alle beslissingen waarin de opdracht van de bewindvoerder wordt gewijzigd of beëindigd. 

Om na te gaan of iemand een bewindvoerder heeft:

1. klik je hier;  
2. voer je in de rubriek “woord(en) van tekst” de naam van de persoon en het woord “bewindvoerder” in; 
3. klik je daarna op de knop “Opzoeking”  en vervolgens op “Lijst”.

Je krijgt een lijst van alle beslissingen van de vrederechter over die persoon. Je vindt de naam van de bewindvoerder terug en of het een bewindvoerder over de persoon en/of de goederen is. De beslissingen zijn gerangschikt in chronologische volgorde. 

De beslissing tot plaatsing onder bewind wordt niet alleen gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad, maar ook meegedeeld aan de burgemeester. 

De gegevens worden opgenomen in het bevolkings- of vreemdelingenregister. Ook de naam, de voornaam en het adres van de bewindvoerder staan daarin. 

 

Sommige personen hebben ook toegang tot het Centraal Register van Beschermde Personen (CBRP), bijvoorbeeld:

•  bewindvoerders;
• de beschermde of te beschermen persoon;
• de erfgenamen van de beschermde of te beschermen persoon;
•  de vertrouwenspersoon;
•  de partijen in de procedure.

Die personen zijn meestal al op de hoogte van het bewind.

 

De griffie stelt over elke beschermde persoon een administratief dossier samen. Dat dossier bevat alle documenten die verband houden met de procedure.

Elke persoon die er belang bij heeft, kan het dossier raadplegen als die toestemming heeft van de vrederechter. De vrederechter bepaalt welke documenten mogen worden ingezien.

De vrederechter moet zijn uitdrukkelijke toestemming geven om het dossier te mogen fotokopiëren.

Lien

Dat hangt af van wat de vrederechter beslist heeft.

De vrederechter moet beslissen of je nog een schenking kan doen of een testament kan opstellen. Als de vrederechter vindt dat je niet meer in staat is om een schenking te doen of een testament op te stellen, dan moet dat in de beslissing van de vrederechter staan.

Je kijkt best naar de beslissing van de vrederechter. Je vindt het daarin terug als:

• het schenken onder levenden;

• het maken van een uiterste wilsbeschikking.

Als je onbekwaam is verklaard om een schenking te doen of een testament op te stellen, mag de bewindvoerder dat niet in je plaats doen.

Als je toch een schenking wil doen of een testament wil opstellen, dan moet je aan de vrederechter toestemming vragen. Aan het verzoek om toestemming moet een medisch attest worden toegevoegd.

De vrederechter kan aan zijn toestemming specifieke voorwaarden verbinden. Bij schenkingen moet de vrederechter nagaan of de schenking geen financieel risico inhoudt.

Opgelet! Voor schenkingen bestaat er een specifieke uitzondering. Je bewindvoerder mag een schenking doen in jouw naam als:

• je onbekwaam bent om te schenken;

• je je wil om te schenken zowel schriftelijk als mondeling duidelijk hebt geuit;

• je wilsuitingen dateren van toen je nog bekwaam was;

• het bedrag van de schenking in verhouding staat tot het vermogen van de beschermde persoon; 

• en je bewindvoerder toestemming heeft van de vrederechter.

Bijvoorbeeld: een grootmoeder schenkt aan elk van haar kleinkinderen op hun 18^e verjaardag hetzelfde bedrag. Nadat zij onder bewind is geplaatst, kan de bewindvoerder die traditie voortzetten. 

Lien

Ja.

Je kan op elk moment aan de vrederechter vragen om een andere bewindvoerder aan te stellen.

Er zijn verschillende redenen mogelijk om een wijziging te vragen: fouten van de bewindvoerder, communicatieproblemen, een verhuis, ...

De vrederechter beslist of het nodig is om een andere bewindvoerder aan te stellen. Hij doet dat: 

• ofwel op eigen initiatief, als hij bepaalde problemen vaststelt (bijvoorbeeld de bewindvoerder brengt de verslagen niet binnen);
• ofwel op vraag van:
  • de beschermde persoon;
  • de procureur des Konings;
  • de bewindvoerder zelf;
  • de vertrouwenspersoon;
  • iedereen die er een belang bij heeft.

De wijziging van de maatregel kan aan de vrederechter worden gevraagd:

• online via de website van het Centraal Register van de bescherming van personen
• of via een gewone brief of een verzoekschrift gericht aan de vrederechter.

De beschermde persoon en zijn bewindvoerder worden in elk geval gehoord door de vrederechter. 

Na iedereen te hebben gehoord, beslist de vrederechter of hij de bewindvoerder vervangt of niet. 

Lien

De vrederechter kan het bewind ​op elk moment wijzigen. Zo kan hij:

• de bewindvoerder vervangen;
• de bevoegdheden van de bewindvoerder uitbreiden of beperken;
• van bijstand aan de beschermde persoon overgaan naar een systeem van vertegenwoordiging;
• de lijst van handelingen die de beschermde persoon niet (alleen) kan uitvoeren aanpassen;
• ...

Dat kan hij:

• ofwel op eigen initiatief, wanneer hij vaststelt dat de regeling niet meer goed past;
• ofwel op verzoek  van:
  • de beschermde persoon;
  • de vertrouwenspersoon;
  • de bewindvoerder over de goederen en/of de persoon;
  • de procureur des Konings;
  • iedereen die er een belang bij heeft.

De wijziging van de maatregel kan aan de vrederechter worden gevraagd:

• online via de website van het Centraal Register van de bescherming van personen;
• of via een gewone brief of een verzoekschrift gericht aan de vrederechter.

De beschermde persoon en zijn bewindvoerder worden in elk geval gehoord door de vrederechter. Als er een vertrouwenspersoon is, wordt die ook opgeroepen om te worden gehoord.

Lien

Het aanstellen van een bewindvoerder is nooit definitief. De vrederechter kan op elk moment het bewind beëindigen.

Dat kan hij:

• ofwel op eigen initiatief, als hij bijvoorbeeld tijdens een gesprek met de persoon vaststelt dat de maatregel niet langer nodig is;
• ofwel op verzoek  van:
  • de beschermde persoon;
  • de vertrouwenspersoon;
  • de bewindvoerder over de goederen en/of de persoon;
  • de procureur des Konings;
  • iedereen die er een belang bij heeft.

In de vraag tot beëindiging moet staan waarom het bewind niet langer nodig is.

Als de maatregel is genomen op grond van de gezondheidstoestand van de betrokkene, dan moet er bij de vraag tot beëindiging een geneeskundig verslag worden gevoegd over de huidige gezondheidstoestand.

 

De wijziging van de maatregel kan aan de vrederechter worden gevraagd:

• online via de website van het Centraal Register van de bescherming van personen
• of via een gewone brief of een verzoekschrift gericht aan de vrederechter.

De beschermde persoon en zijn bewindvoerder worden in elk geval gehoord door de vrederechter. Als er een vertrouwenspersoon is, wordt die ook opgeroepen om te worden gehoord.

 

Lien

De bewindvoering eindigt op de dag waarop de beschermde persoon overlijdt. De opdracht van de bewindvoerder stopt automatisch.

Binnen een maand na het overlijden moet de bewindvoerder bij de vrederechter een eindverslag indienen. Hij moet zijn beheer verantwoorden en alles beschrijven wat hij gedaan heeft tussen zijn vorig verslag en de datum van overlijden.

Het afsluitende verslag heeft vooral de bedoeling om zicht te krijgen op het vermogen van de persoon op het ogenblik van zijn overlijden. Op die manier kunnen de erfgenamen weten hoe groot de erfenis is en wat erin zit.

De bewindvoerder voegt normaal aan dat verslag zijn eindafrekening van zijn kosten en ereloon toe. De vrederechter moet die afrekening goedkeuren.

De bewindvoerder dient dient het eindverslag en zijn kosten en ereloon online in via de website van het Centraal Register van Beschermde Peronen (CBRP).

 

Als er geen erfgenamen zijn of ze niet gevonden worden, kan de bewindvoerder aan de vrederechter vragen om zijn opdracht met 6 maanden te verlengen.

In die periode blijft zijn opdracht beperkt tot:

• de betaling van bepaalde schulden, zoals de begrafeniskosten, de kosten van de laatste ziekte en de verblijfskosten in een woonzorgcentrum;
• het teruggeven van de huurwoning van de beschermde persoon en het vrijmaken van de waarborg;
• het aanvragen van een curator over de onbeheerde nalatenschap aan de vrederechter of aan de familierechter.

Lien

Ja.

Grootouders hebben recht op persoonlijk contact met hun kleinkinderen.

Datzelfde recht kan toegekend worden aan broers en zussen en aan iedereen die aantoont een affectieve band met het kind te hebben (overgrootouders, tante, oom, meter, peter, meeouders, ...). Als grootouder hoef je die affectieve band niet aan te tonen.

Er wordt per situatie nagegaan of het contact met de grootouders in het belang is van het kind. De band met de grootouders kan zorgen voor stabiliteit in het leven van het kind en bijdragen tot de persoonlijke ontwikkeling.

 

Als ouders en grootouders onderling niet overeenkomen, kunnen ze beroep doen op een familiaal bemiddelaar.
Erkende familiaal bemiddelaars vind je hier.

Lukt dat niet, dan is het de familierechter die beslist wat in het belang van het kind is en wie recht heeft op contact met het kind.

De rechter kan enkel het persoonlijk contact weigeren als dat in het belang van het kind is. Als de rechter het contact toestaat, beslist hij hoe, waar en hoe vaak het bezoek plaatsvindt. De familierechtbank van de plaats waar het kind zijn domicilieadres heeft, is bevoegd.

Lien

Als het contact met je kleinkinderen niet vanzelf gaat, dan bespreek je dat in de eerste plaats best met de ouders.

Een familiaal bemiddelaar kan je helpen om het gesprek aan te gaan en samen tot een regeling te komen waar iedereen zich in kan vinden.

Waar vind je een familiaal bemiddelaar?

• op de lijst van erkende bemiddelaars van de Federale Bemiddelingscommissie;
• via de familiale bemiddelaars aangesloten bij Conflicool vzw.

(Groot)ouders en (klein)kinderen kunnen ook op vrijwillige basis terecht bij een bezoekruimte om onder begeleiding te werken aan contactherstel. Voor contactgegevens van de bezoekruimtes: www.caw.be.

Lukt het niet om onderling tot een oplossing te komen, dan kan je aan de familierechter vragen om je recht op contact met je kleinkinderen vast te leggen. De bevoegde familierechtbank is die van de plaats waar het kind gedomicilieerd is.

Wat kan de familierechter beslissen?

De rechter beslist hoe en hoeveel keer de grootouders hun kleinkinderen mogen zien. Verschillende beslissingen zijn mogelijk, grootouders mogen hun kleinkinderen bijvoorbeeld:

• ontmoeten
• bij hen laten overnachten
• samen activiteiten met hen doen
• ontmoeten op bepaalde dagen en uren in een bezoekruimte
• telefonisch contact houden
• ...

Uit de rechtspraak blijkt dat de rechter vaak één keer per maand bezoekrecht toekent. Dat is zeker niet bindend. Elk dossier wordt afzonderlijk bekeken. Zodra het recht op contact strijdig is met de belangen van het kind, kan het beperkt of zelfs ingetrokken worden.

De ouders blijven het ouderlijk gezag uitoefenen, ook als de kleinkinderen meer bij hun verblijven dan bij hun ouders. In uitzonderlijke situaties kan de rechter de ouders uit het ouderlijk gezag ontzetten. 

Lien

In principe kan je niet veel doen.

Het ouderlijk gezag ligt bij de ouders en zij nemen dus de beslissingen. Als grootouder heb je niet het recht daarin tussen te komen.

Maak je je zorgen om je kleinkind omwille van een bepaalde keuze, dan is het in de eerste plaats aangeraden om daarover met de ouders in gesprek te gaan. Voor dat gesprek kan je beroep doen op een familiaal bemiddelaar. Die kan helpen om het gesprek aan te gaan.

Erkende familiaal bemiddelaars vind je hier.

Lukt het gesprek niet en vrees je dat je kleinkind in gevaar is, dan kan je de situatie voorleggen aan de rechtbank. Er wordt dan een procedure ter bescherming van de minderjarige opgestart. 

Zeer uitzonderlijk kan de rechter in kort geding een ouderlijke beslissing tijdelijk schorsen, namelijk als er bewijs is van hoogdringendheid of van een dreigend gevaar voor de kinderen.

Lien

Het is aangeraden om de verblijfsregeling zo gedetailleerd mogelijk uit te werken.

Een duidelijke regeling vergemakkelijkt de toepassing erna in het dagelijkse leven.

Dat is zo in alle gevallen, ongeacht of de regeling onderling of met hulp van een bemiddelaar tot stand komt of door de rechter wordt uitgesproken.

Wat niet geregeld is, kan een bron van discussie achteraf zijn.

Je moet daarbij bepalen:

• hoe de verdeling van het verblijf er concreet uitziet.
  
  • gelijk verdeeld verblijf – hoofdverblijf - uitsluitend verblijf
  • met daarbij de dagen en uren vermeld
  • de eventuele afwijkingen in geval van vakanties
    
     

• hoe het ‘wisselmoment’ (van het verblijf bij de ene ouder naar het verblijf bij de andere) zal verlopen.
  • Wie brengt of haalt de kinderen?
  • Wat wordt er meegegeven?

Hieronder vind je een aantal voorbeelden:

• Wie brengt of haalt de kinderen?
  
  ‘De wissel gebeurt op vrijdag, de ouder bij wie de kinderen verblijven, zet de kinderen ’s ochtends af op school. De andere ouder pikt ze daar ’s avonds op.’
  
  ‘X komt de kinderen bij Y halen en brengt ze ook terug naar de woonplaats van Y.’
  
   
• Om hoe laat begint het verblijf bij de andere ouder?
  
  ‘Eén weekend op 2, van vrijdagavond 18 u. tot zondagavond 18 u.’
  
   
• Welke regeling is van toepassing in de schoolvakanties?
  
  ‘De kinderen verblijven bij X de eerste 15 dagen van de maanden juli en augustus. De maanden juli en augustus zien er dus als volgt uit:
  • van 30 juni 19 u. tot 15 juli 19 u. bij X
  • van 15 juli 19 u. tot 31 juli 19 u. bij Y
  • van 31 juli 19 u. tot 15 augustus 19 u. bij X
  • van 15 augustus 19 u. tot 31 augustus 19 u. bij Y.

Er is geen verplichte formulering of standaardverdeling. Wees creatief en zoek een oplossing die het best beantwoordt aan jullie situatie en die van de kinderen.

Houd daarbij ook rekening met de situatie van de kinderen uit vorige relaties.

Lien

Ouders die apart gaan leven, kunnen zelf afspraken maken over de verblijfsregeling van hun minderjarige kinderen. Dat geldt zowel voor getrouwde ouders als voor samenwonende ouders.

Om je te helpen tot een akkoord te komen, kan je beroep doen op een familiaal bemiddelaar. Die kan de nodige juridische informatie geven en helpen om een overeenkomst op te stellen waar iedereen zich in kan vinden.

Erkende familiaal bemiddelaars vind je hier.

Je stelt best een schriftelijk akkoord op, waarin jullie de afspraken zo nauwkeurig mogelijk omschrijven. Werken aan een goede, duidelijke regeling kan toekomstige conflicten vermijden.

Jullie kunnen het akkoord dat jullie samen hebben opgesteld laten goedkeuren door de familierechter. Dat wordt ‘homologeren’ genoemd. De overeenkomst krijgt dan de kracht van een vonnis, waardoor het afdwingbaar wordt.

Komen ouders niet tot een akkoord over het verblijf van de kinderen, dan kunnen ze aan de familierechtbank vragen om de knoop door te hakken. Stelt de rechter vast dat bemiddeling nog niet geprobeerd is, dan kan hij ze nog naar een bemiddelaar of naar de kamer minnelijke schikking van de familierechtbank doorverwijzen. Daar wordt eerst geprobeerd  om tot een akkoord te komen. Ondertussen kan de gerechtelijke procedure worden opgeschort.

Als er geen akkoord mogelijk is, zal de rechter zelf bepalen hoe de verblijfsregeling van de minderjarige kinderen eruit ziet.

Lien

Wanneer ouders niet samenleven, moeten ze regelen op welke momenten de minderjarige kinderen bij elke ouder verblijven. Dat wordt de verblijfsregeling genoemd.

De verblijfsregeling van minderjarige kinderen kan op ontelbare wijzen worden georganiseerd.

In grote lijnen zijn er 3 categorieën te onderscheiden.

• Gelijk verdeeld verblijf: kinderen verblijven een gelijke periode bij de ene en bij de andere ouder.
  
  Dat kan bijvoorbeeld week-week zijn, maar ook een wissel in het midden van de week of op andere momenten is mogelijk.

• Hoofdverblijf bij de ene ouder en tweede verblijf bij de andere ouder, bijvoorbeeld tijdens de week bij de ene ouder en in het weekend bij de andere.
  
  De rechter kan een ongelijk verdeeld verblijf voorzien wanneer hij vindt dat een gelijk verdeeld verblijf niet de beste regeling is voor de kinderen en de ouders gelet op de concrete situatie, bijvoorbeeld door de leeftijd van de kinderen, de afstand tussen de woonplaatsen, de werksituatie/beschikbaarheid van de ouders, …
  
   
• Uitsluitend verblijf bij één van de ouders met een omgangsrecht voor de andere ouder: het kind woont bij één van de ouders en ziet de andere ouder
  • een aantal uren per week, per maand of per jaar;
  • alleen of in het bijzijn van iemand anders;
  • in een bezoekruimte of bij een vriend of familielid.

Als er in het gezin meerdere kinderen zijn, dan moeten de ouders ernaar streven om broers en de zussen niet van elkaar te scheiden.  Met 'broers en zussen' bedoelt men kinderen die samen binnen eenzelfde gezin worden opgevoed en die een bijzondere affectieve band hebben met elkaar. Het gaat dus ook om halfbroers, stiefzussen enz.

Opgelet, geen 2 gezinnen zijn exact hetzelfde en dus kan je nooit veralgemenen. Elke situatie wordt apart bekeken.​

Lien

De wet verplicht je om financiële of materiële hulp te bieden aan personen met wie je een familieband hebt en die hulp nodig hebben.

Afhankelijk van de familieband is de verplichting verregaander en verschillen de voorwaarden.

 

Er zijn 3 soorten onderhoudsplichten:

• tussen (ex-)echtgenoten: dat wordt de onderhoudsuitkering genoemd;
• ouders ten aanzien van hun kinderen (de plicht tot onderhoud en opvoeding): dat wordt de onderhoudsbijdrage genoemd;
• tussen familieleden in de rechte lijn: de algemene onderhoudsplicht.

Lien

Er is geen exact antwoord op die vraag, omdat de wet geen maximumleeftijd bepaalt.

De plicht om een onderhoudsbijdrage te betalen stopt niet automatisch als het kind 18 jaar wordt.

De bijdrageverplichting blijft bestaan tot de jongere financieel zelfstandig is. Meestal wordt aangenomen dat dat het geval is zodra hij een diploma heeft behaald of een opleiding heeft afgerond die hem de mogelijkheid geeft om te werken.

Algemeen wordt aanvaard: 

• dat een jongere na een diploma van de middelbare school aan zijn ouders kan vragen om een bijkomende opleiding te volgen;
• dat de onderhoudsplicht voortduurt tijdens de beroepsinchakelingstijd. Dat is de periode dat je werkzoekend bent, maar nog geen uitkering krijgt.

Elementen waarmee rekening gehouden wordt om te weten of je nog een onderhoudsbijdrage moet betalen zijn onder meer de leeftijd van het kind en het afgelegd traject, de financiële middelen van de ouders, …

Hebben ouders onderling een andere mening, of komen ze niet overeen met de jongere, dan kunnen ze met een familiaal bemiddelaar proberen tot een akkoord te komen. Lukt dat niet, dan beslist de familierechter of er nog een onderhoudsbijdrage moet betaald worden voor het meerderjarig kind.

Lien

Alles hangt af van de concrete situatie.

Als ouder heb je de plicht om je kinderen op te voeden en te onderhouden.

Die verplichting stopt niet automatisch als het kind meerderjarig wordt. Ze blijft bestaan zolang de jongere zijn opleiding niet beëindigd heeft en financieel nog niet op eigen benen kan staan.

De jongere heeft recht op opvoeding en onderhoud in verhouding tot het vermogen en de mogelijkheden van zijn/haar ouders. De jongere moet tijdens zijn studies kunnen blijven genieten van dezelfde levensstandaard als zijn ouders.

Die verplichting eindigt niet automatisch als de jongere het ouderlijk huis verlaat. Het vertrek van de jongere kan het gevolg zijn van bijzondere omstandigheden zoals een ernstig familiaal conflict, geen eigen kamer hebben om te studeren, enz.

Sommige rechtspraak zegt dat de jongere die er zelf voor kiest om het ouderlijk huis te verlaten en daarmee de uitvoering in natura van de onderhoudsplicht weigert, geen recht heeft op onderhoudsgeld van zijn ouders of minstens zelf ook deels moet bijdragen door bijvoorbeeld te werken als jobstudent.

In geval van onenigheid is het aangeraden om onderling te bespreken of er een oplossing te vinden is waar iedereen zich in kan vinden. Je kan daarvoor beroep doen op een familiaal bemiddelaar of een onderhandelaar om je te helpen bij dat gesprek. Lukt dat niet, dan kan het conflict worden voorgelegd aan de familierechter. Die zal in de concrete situatie een beslissing nemen.

Lien

De plicht om voor je meerderjarig kind onderhoudsbijdragen te betalen, stopt pas als het kind een opleiding beëindigt en het financieel voor zichzelf kan zorgen.

Voorwaarde is dat de studies normaal verlopen zonder ernstige vertragingen waar het kind aan kan doen. Zo wordt aanvaard dat een jongere enkele moeilijkheden kan hebben tijdens zijn studies, bijvoorbeeld dat hij zich vergist heeft bij zijn studiekeuze en dat hij zich nu wil heroriënteren. Dat is geen grond om direct de onderhoudsplicht stop te zetten.

Bij een conflict tussen de jongere en zijn ouders is het in beste om daarover eerst een gesprek aan te gaan. Wat ziet de jongere en wat zien de ouders als haalbaar? Een bemiddelaar kan helpen om de verwachtingen op mekaar af te stemmen en tot een aantal afspraken te komen.

Komen de jongere en zijn ouders er niet samen uit, dan kan de situatie worden voorgelegd aan de familierechtbank. De familierechter kijkt naar

• de competenties van de jongere;
• zijn goede wil en zijn studieijver;
• de omstandigheden die de vertraging in zijn studies kunnen rechtvaardigen. Zo kunnen familiale of materiële moeilijkheden bijvoorbeeld verklaren dat de jongere meerdere vakken opnieuw moet doen.

Verder kan de rechter beslissen om het bedrag van de onderhoudsbijdrage opnieuw te bekijken na elk studiejaar en de betaling ervan te controleren. Zo zorgt hij dat de jongere de kosten van zijn woonst en zijn onderhoud, maar ook van zijn opleiding zeker kan betalen (inschrijvingsgeld, cursussen, …).

Lien

Het antwoord daarop is niet eenduidig. Er wordt rekening gehouden met de precieze omstandigheden en de context van het niet slagen in de studies.

De rechtspraak oordeelt dat de studies normaal moeten verlopen zonder ernstige vertraging waar het kind aan kan doen.

Ze aanvaardt dat een jongere enkele moeilijkheden kan hebben tijdens zijn schoolloopbaan, bijvoorbeeld omdat de jongere zich vergist in zijn studiekeuze en zich na dat eerste studiejaar wil heroriënteren.

Bij conflict tussen de jongere en zijn ouders, oordeelt de familierechter over:

• de competenties van de jongere
• zijn goede wil en zijn studieijver;
• de omstandigheden die de vertraging in zijn studie kunnen rechtvaardigen. Zo kunnen familiale of materiële moeilijkheden bijvoorbeeld verklaren dat de jongere zijn studies vertraagd aflegt.

Lien

De wet voorziet geen berekeningsmethode. Ze zegt enkel dat elke ouder moet bijdragen volgens zijn vermogen.

De onderhoudsbijdrage dient om een evenwicht te creëren in de uitgaven voor de kinderen. Je kan een voorstel doen op basis van volgende elementen:

1. Wat zijn de kosten van jullie kind?
   
   De ouders staan samen in voor alle kosten die nodig zijn om het kind groot te brengen. Daarin zit huisvesting, eten, verzorging, opleiding, hobby's, ... 
   
   De kosten volgen de levensstandaard en het inkomensniveau van de ouders. Het kind mag delen in die levensstandaard. 
   
   Daarnaast zijn ook de leeftijd en de bijzondere noden van het kind bepalend.
   
    
2. Wat zijn de inkomsten van de ouders?
   
   De bijdrage van elke ouder staat in verhouding tot zijn/haar inkomen. Heel het gemeenschappelijk netto-inkomen wordt bekeken: inkomsten uit werk, uit onroerend goed, voordelen in natura, vakantiegeld, bijdragen, eindejaarspremie, ...
   
   De rechter kan bijvoorbeeld kijken naar het laatste aanslagbiljet in de personenbelasting van de ouders.
   
   Hij kan ook rekening houden met wat de ouders zouden kunnen verdienen. Het is niet de bedoeling dat één ouder veel minder moet bijdragen als die enkel zelf kiest om minder te werken.
   
    
3. Wie betaalt welke kosten? 
   
   Het moet duidelijk zijn voor welke kosten het onderhoudsgeld bedoeld is. Betaalt de ouder die het onderhoudsgeld krijgt daarmee alle kosten? Of zijn er bepaalde grotere terugkomende kosten die jullie apart verrekenen (zoals een winterjas, schoenen, bepaalde hobby's, ...)?

   
   De verblijfsregeling heeft daarbij een belangrijke invloed. Het onderhoudsgeld kan de ongelijke uitgaven bij een ongelijk verdeeld verblijf (eten, verbruik, ...) compenseren.

   Opgelet! Dat betekent niet dat er bij een gelijk verdeeld verblijf sowieso geen onderhoudsgeld moet betaald worden.

   
   Op basis van de andere punten (de ene heeft een veel groter inkomen of krijgt meer voordelen, de andere betaalt meer specifieke kosten, ...) kan een onderhoudsbijdrage toch nodig zijn.
   
    

4. Wie ontvangt welke voordelen?
   
   Het Groeipakket, de verschillende fiscale voordelen, enz. zijn bedoeld om de kosten van de kinderen te betalen. Je neemt het mee op in de berekening om te kunnen bepalen hoeveel onderhoudsgeld er nodig is.

​Al die elementen moeten samen met het onderhoudsgeld een evenwicht tussen de 2 ouders vormen.

Je kan een onderhoudsgeldcalculator gebruiken om tot een voorstel te komen, zoals:

• de onderhoudsgeldcalculator op de website van de Belgische Hoven en Rechtbanken (methode Hobin) (tijdelijk offline)
• de onderhoudsgeldcalculator van de Gezinsbond
• de online simulator van Pareto in samenwerking met de Gezinsbond

Als het de ouders niet lukt om samen een bedrag en een regeling af te spreken, bepaalt de familierechter het bedrag van het onderhoudsgeld. Ook daar legt de wet geen berekeningswijze aan de rechter op.

De rechter moet in zijn vonnis of de ouders moeten in hun akkoord altijd motiveren hoe ze tot het bedrag van de onderhoudsbijdrage gekomen zijn.

Verder moet het vonnis of het akkoord de gegevens vermelden van de Dienst voor alimentatievorderingen (DAVO) en van de mogelijkheid van een ontvangstmachtiging.

 

Het bedrag van de onderhoudsbijdrage kan aangepast worden als de omstandigheden veranderen. Een kind dat op kot gaat of een ouder die zijn werk verliest, zijn bijvoorbeeld redenen om een aanpassing van het onderhoudsgeld te vragen.

Lien

Buitengewone kosten zijn kosten die ouders voor een kind maken die uitzonderlijk, noodzakelijk of onvoorzienbaar zijn.

Ze worden ‘buitengewoon’ genoemd omdat ze niet vallen onder de kosten voor de kinderen die regelmatig terugkomen.

Sinds 2 mei 2019 bestaat er een standaardlijst met de buitengewone kosten voor een kind:

• Medische en paramedische kosten  
  
  Bijvoorbeeld: ziekenhuisopname, orthodontie, logopedist, prothese, kinesitherapie, enz.
• Schoolkosten
  
  Bijvoorbeeld: schooluniform, cursussen, schoolreizen, inschrijvingsgeld voor hoger onderwijs, kot, enz.
• Kosten voor de ontwikkeling en ontplooiing van het kind: artistieke, culturele en sportactiviteiten.
  
  Bijvoorbeeld: de kinderopvang (voor kinderen van 0 tot 3 jaar), lidgeld voor een sportclub, vakantiekamp, rijlessen, enz.

Meer informatie vind je op ons schema ‘Wat zijn buitengewone kosten?’ onder ‘Documenten’ bovenaan.

Ouders kunnen bij onderling akkoord afwijken van die lijst. De rechter kan ook een andere regeling opleggen.

Lees dus eerst jullie ouderschapsakkoord of de beslissing van de familierechtbank.

 

Buitengewone kosten vallen buiten de onderhoudsbijdrage. De onderhoudsbijdrage is bedoeld om de ‘gewone kosten’ te betalen: de dagelijkse kosten die je kan voorzien voor het onderhoud van een kind.

Bijvoorbeeld: het eten, het aandeel van het kind in het verbruik van water en energie, kledij, enz.

Ouders moeten zowel de dagelijkse kosten als de buitengewone kosten samen betalen. Als ze niet meer samenleven, dan moeten ze afspreken:

• Wat de buitengewone kosten voor hun kind zijn;
• Hoe ze de buitengewone kosten verdelen (in verhouding tot de mogelijkheden van elke ouder);
• Hoe ze de buitengewone kosten betalen en aan mekaar terugbetalen.

Als jullie als ouders niet overeenkomen, dan kan je een regeling vragen aan de familierechtbank.

Als jullie akkoord of de beslissing van de rechtbank geen aparte verdeling van de buitengewone kosten bevat, dan wordt verondersteld dat de onderhoudsbijdrage volstaat om alle kosten te betalen.

Lien

Ja.

Over buitengewone kosten voor de kinderen beslissen jullie als ouders samen:

• zowel over de uitgave zelf;
• als over het bedrag van de uitgave.

Vraag dus het akkoord van de andere ouder voor je de uitgave doet.

Om zeker te zijn, vraag je zijn/haar akkoord best schriftelijk.

Als je vreest dat de andere ouder niet antwoordt, vraag dan zijn/haar akkoord via een aangetekende brief of een fax.

Er bestaat sinds 10 januari 2019 een wettelijke procedure: 

Als je het akkoord vraagt via aangetekende brief of fax, dan moet hij/zij je antwoorden:

• binnen de 20 dagen na je vraag;
• of binnen de 30 dagen als je de vraag gesteld hebt in een schoolvakantie van 1 week of langer.

Als hij niet antwoordt, mag je ervan uitgaan dat hij/zij akkoord gaat met de uitgave.

Bijvoorbeeld: Bij het begin van het nieuwe schooljaar wil jullie dochter graag beginnen met voetballen. De inschrijvingen lopen tot 26 augustus. Je vraagt het akkoord van de andere ouder om jullie dochter in te schrijven via een aangetekende brief op 23 juli.

Als je nog geen antwoord hebt gekregen op 23 augustus, mag je ervan uitgaan dat hij/zij akkoord is en jullie dochter inschrijven.

Als de andere ouder laat weten dat hij/zij niet akkoord is, dan kunnen jullie de knoop alleen laten doorhakken door de familierechtbank.

Als het gaat om dringende of hoogstnoodzakelijke uitgaven, dan kan je de uitgave al doen zonder het akkoord van de andere ouder te vragen.  

Bijvoorbeeld : jullie zoon valt op de speelplaats en je moet met hem naar spoedgevallen om foto’s te laten nemen.

Verwittig de andere ouder wel zo snel mogelijk en vraag voor verdere uitgaven zijn/haar akkoord.

Lien

Lees eerst jullie ouderschapsakkoord of de beslissing van de rechtbank na. Mogelijk staat daarin beschreven hoe je de terugbetaling aan de andere ouder moet vragen.

Als jullie nog geen akkoord of beslissing hebben en jullie geraken er niet uit, vraag dan een regeling aan de familierechtbank.

Voor regelingen vanaf 2 mei 2019 geldt een standaardprocedure:

• Je vraagt de terugbetaling van de buitengewone kosten per trimester.
• Je vraagt de betaling aan de andere ouder en voegt de bewijzen van de uitgaven toe.
• De andere ouder moet betalen binnen de 15 dagen nadat je de vraag met de bewijzen hebt voorgelegd.

Jullie kunnen altijd bij onderling akkoord afwijken van die procedure. De rechter kan in zijn beslissing ook een andere regeling opleggen.

Meer informatie vind je op het schema ‘Hoe vraag je de betaling van de buitengewone kosten?’, onderaan bij ‘Documenten’.

 

Opgelet: vraag het akkoord van de andere ouder voor je de uitgave doet.

Je moet hem/haar een aangtekende brief of een fax sturen. De andere ouder moet dan binnen de 21 dagen na de verzending reageren als hij/zij niet akkoord gaat met de kost.

Als je de vraag stelt tijdens een schoolvakantie van 1 week of langer, moet hij/zij binnen de 30 dagen reageren.

Als hij/zij niet binnen de termijn reageert, geldt dat als een akkoord. 

Als je geen akkoord vraagt, dan kan hij/zij weigeren om terug te betalen, tenzij de uitgave dringend was.

Meer informatie vind je op de fiche 'Moet je het akkoord van de andere ouder vragen om buitengewone kosten te betalen?'.

Lien

Je moet een aanvraag doen bij DAVO. Je doet dat:

• online via de website van DAVO;
  
  of
• via een modelformulier dat je naar het bevoegde kantoor van DAVO stuurt.
  De formulieren vind je terug onder 'documenten' bovenaan deze fiche of op de website van DAVO.
  
  De adressen van de kantoren van DAVO vind je via deze link. 

Verder moet je aan je verzoek ook een reeks documenten toevoegen, zoals bijvoorbeeld de uitgifte van de beslissing van de rechter die het onderhoudsgeld toekent. 

Neem gerust contact op met een sociale dienst die je kan helpen om het formulier juist in te vullen en om alle nodige documenten te verzamelen.

De termijn waarbinnen DAVO je dossier behandelt, verschilt van regio tot regio. Reken op ongeveer 2 maanden.

Eenmaal DAVO akkoord is gegaan om de achterstallige bijdragen in te vorderen, kan je ze via geen andere wegen meer invorderen. Je kan niet tegelijkertijd de invordering vragen via DAVO en daarnaast zelf een beroep doen op een gerechtsdeurwaarder of het geld rechtstreeks van de onderhoudsplichtige ouder proberen te krijgen.

Als je graag zelf opnieuw stappen zet, moet je DAVO daarvan op de hoogte brengen zodat de dienst haar tussenkomst kan beëindigen.

Om een beroep te kunnen doen op DAVO moet je voldoen aan de voorwaarden. 

Je vindt die terug op het bijgevoegde schema onder ‘documenten’  en in de fiche 'Wat zijn de voorwaarden om een beroep te doen op DAVO?'

Lien

De ouder die de bijdragen ontvangt, moet niets betalen.

Maar opgelet! De tussenkomst van DAVO is niet gratis.

Het is de onderhoudsplichtige ouder die moet betalen omdat DAVO bij die ouder de achterstallige onderhoudsbijdragen moet invorderen.

De bijdrage in de kosten is 13% van de verschuldigde onderhoudsbijdragen.

 

Lien

Neen, dat is niet verplicht.

Je kan ervoor kiezen om jullie feitelijke scheiding enkel onderling te regelen.

Het is wel aan te raden om een professional erbij te betrekken in de volgende gevallen:

• je echtgeno(o)t(e) heeft beroep gedaan op een advocaat;
• de communicatie tussen jullie beiden loopt heel moeilijk;
• er moeten veel en ingewikkelde zaken geregeld worden (jullie zijn al lang gehuwd waardoor er een uitgebreid gemeenschappelijk vermogen is, …);

Je kan daarvoor beroep doen op familiaal bemiddelaar, een advocaat of een notaris.

Opgelet: door enkel uit mekaar te gaan (feitelijke scheiding) is jullie huwelijk niet beëindigd, ook niet als jullie lange tijd apart wonen. Om officieel jullie huwelijk te beëindigen, moet een rechter de echtscheiding uitspreken.

 

Lien

Ook al gaan jullie maar tijdelijk uit mekaar, het is aangeraden om jullie regeling zo volledig mogelijk te maken.

Werken aan een goede, duidelijke regeling kan toekomstige conflicten vermijden. Bijvoorbeeld: als de kinderen naar de andere ouder gaan op vrijdagavond, wie gaat ze dan aan de school afhalen?

Concreet bekijken jullie best volgende vragen:

• Wie blijft voorlopig in de woning? Wie betaalt de lening af of de huur? Wie betaalt de vaste kosten zoals elektriciteit, internet, ...?
  
   
• Waar gaan de kinderen wonen? Hoeveel onderhoudsgeld voor de kinderen wordt er betaald? Welke kosten worden daarmee betaald en hoe verdelen jullie de buitengewone kosten? Wie neemt de kinderen fiscaal ten laste? Bij wie staan de kinderen op de mutualiteit?
  
   
• Wordt er een persoonlijk onderhoudsgeld tussen jullie betaald? Zo ja, hoeveel en hoe lang?
  
   
• Wie betaalt wat: afbetaling leningen, facturen, eventuele schulden, …? Moeten er contracten (internet, elektriciteit,…) opgezegd of van naam veranderd worden?
  
   
• Wie neemt welke goederen mee: auto, televisie, keukentoestellen, meubels,…?
  
   
• Hoe splitsen jullie jullie bankrekeningen?
  
   
• …

Om tot een regeling te komen, kunnen jullie ook beroep doen op een familiaal bemiddelaar. Een lijst van erkende familiaal bemiddelaars vind je hier.

Je kan ook tot een regeling komen via onderhandeling, dan laat elke partij zich bijstaan door een eigen onderhandelaar, een advocaat bijvoorbeeld.

Eens jullie een regeling hebben, kunnen jullie die officieel laten maken. Dat kan door de familierechter in een vonnis (homologeren) of door een notaris in een notariële akte.

Lien

Apart gaan wonen heeft geen gevolgen op het vlak van jullie schulden.

Aangezien jullie nog steeds gehuwd zijn en niet officieel gescheiden, blijven de rechten en plichten van het huwelijk nog gelden. 

Enkel een rechter kan dat veranderen. Je kan dat vragen in een procedure van voorlopige maatregelen.

Dat heeft bijvoorbeeld als gevolg dat:

• jullie nog steeds moeten bijdragen in de kosten van het huishouden en mee moeten betalen voor de schulden die de andere gemaakt heeft voor het huishouden. Tenzij die uitgaven buitensporig zijn of tenzij de familierechtbank anders beslist heeft.
• je ook nog voor de beroepsschulden van je echtgeno(o)t(e) kan worden aangesproken als je geen stelsel van scheiding van goederen hebt. 
• je nog samen wordt belast voor het jaar waarin je beslist om feitelijk te scheiden, .

Lien

Als ouders apart wonen, dan kan 1 ouder de kinderen fiscaal ten laste nemen.

Als je 1 of meerdere kinderen fiscaal ten laste hebt, dan wordt het gedeelte van je inkomsten waarop je geen belastingen moet betalen groter. Dat is de ‘belastingvrije som’. Per kind dalen de belastingen die je moet betalen.

Je kan alleen een kind fiscaal ten laste hebben als:

• het kind deel uitmaakt van je gezin. Hij of zij woont normaal bij je in.
• het kind geen inkomsten heeft of zijn/haar inkomsten onder een bepaalde grens liggen die jaarlijks wordt geïndexeerd.
  
  Niet alle inkomsten worden meegeteld.
• het kind geen inkomsten heeft die u inbrengt als beroepskosten.
  
  Bijvoorbeeld: als het kind tijdens de zomer werkt in je zelfstandige zaak en daarvoor een loon krijgt dat je aangeeft als kost, dan kan het kind niet meer bij jou ten laste zijn.

In de praktijk is het de ouder bij wie de kinderen hun hoofdverblijf  hebben op 1 januari die de kinderen ten laste heeft. Dat is 1 januari van het aanslagjaar waarin je je belastingen invult.

De andere ouder heeft ook een fiscaal voordeel: hij/zij kan de onderhoudsbijdragen aftrekken die hij/zij betaalt.

Als het verblijf gelijk verdeeld is, dan kan elk van beide de helft van het fiscaal voordeel krijgen.

Dat heet fiscaal co-ouderschap. Het maakt daarbij niet uit dat 1 ouder ze ten laste neemt.

Je moet aan de belastingdienst bewijzen dat jullie een gelijk verdeeld verblijf hebben.

Dat kan je met:

• een overeenkomst tussen jullie die gehomologeerd is door de rechter of geregistreerd is bij een registratiekantoor. De overeenkomst moet uitdrukkelijk een gelijk verdeelde verblijfsregeling bevatten en zeggen dat de ouders het fiscaal voordeel willen delen.
• een uitspraak van de rechtbank die het verblijf van de kinderen gelijk verdeelt tussen de ouders.

Je kan maar fiscaal co-ouderschap hebben als je ook allebei ouderlijk gezag hebt.

Belangrijk: als jullie kiezen voor fiscaal co-ouderschap, dan kan je de onderhoudsbijdragen niet meer aftrekken van je belastingen. Je kan beide voordelen niet combineren. Het is dus belangrijk om te kijken wat in jullie situatie het voordeligste is.

Lien

Er bestaan 2 trajecten om te scheiden:

• de echtscheiding door onderlinge toestemming;
• de echtscheiding door onherstelbare ontwrichting.

De echtscheiding op grond van een fout van één van beiden bestaat niet meer.

 

Als jullie definitief uit mekaar willen gaan, hebben jullie de keuze tussen de 2 trajecten.

• De echtscheiding door onderlinge toestemming kunnen jullie kiezen wanneer jullie beiden over alles akkoord zijn: zowel over de echtscheiding op zich als over alles wat daarbij moet geregeld worden (verdeling van de goederen, regeling rond de gezinswoning, verblijfsregeling van de kinderen, …);
  
   
• Als jullie het over bepaalde elementen niet eens geraken, wordt het de weg van de echtscheiding door onherstelbare ontwrichting. Jullie kunnen het oneens zijn over het geheel (één van jullie wil absoluut niet scheiden) of over een gedeelte (jullie willen wel beiden scheiden, maar bereiken bijvoorbeeld geen akkoord over het onderhoudsgeld). Met de onherstelbare ontwrichting van jullie huwelijk wordt bedoeld dat jullie relatie in die mate verstoord is dat samenleven niet meer mogelijk is.

 

In beide situaties is het een rechter die de echtscheiding moet uitspreken. Je kan nooit officieel uit de echt gescheiden zijn enkel door apart te wonen, zonder tussenkomst van een rechter.

De familierechter spreekt de echtscheiding uit.

 

 

Lien

De echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT) is de echtscheiding waarbij jij en je echtgeno(o)t(e) over alles tot een akkoord komen:

• zowel over de beslissing om uit de echt te scheiden;
• als over alle gevolgen die daaraan verbonden zijn (verdeling van de goederen, verblijfsregeling van de kinderen, …).

Je hoeft daarbij geen reden voor jullie echtscheiding op te geven.

Jullie regelen vooraf, voordat je naar de rechtbank gaat, alle gevolgen van jullie echtscheiding in een overeenkomst.

3 grote categorieën van gevolgen moeten geregeld worden:

• jullie situatie als ex-echtgenoten: wie gaat waar wonen; is er een persoonlijk onderhoudsgeld tussen jullie verschuldigd; zo ja, welk bedrag en voor hoe lang; …
• jullie goederen: wie neemt welke meubels mee; wie neemt de auto over; wie koopt de andere helft van de gezinswoning over; wie betaalt welke schulden, leningen, facturen; …
• jullie kinderen: wanneer verblijven de kinderen bij wie; hoe gaan jullie mekaar op de hoogte houden en hoe gaan jullie samen beslissingen nemen; wordt er een onderhoudsbijdrage voor de kinderen betaald; zo ja, welk bedrag en voor welke kosten dient die; …

De overeenkomst regelt de gevolgen voor 2 periodes:

• de periode tijdens de echtscheidingsprocedure voor de rechtbank;
• de periode na het uitspreken van de echtscheiding.

De familierechter zal enkel nagaan of jullie overeenkomst niet strijdig is met de openbare orde of met het belang van de kinderen. Indien dat niet het geval is, keurt de rechter jullie overeenkomst goed (homologeren) en spreekt hij jullie echtscheiding uit. De rechter beoordeelt niet de inhoud van jullie afspraken.

Opgelet: de uitspraak van de rechter dat jullie uit de echt gescheiden zijn, is noodzakelijk. Enkel het opstellen van een overeenkomst met de gevolgen volstaat niet om officieel gescheiden te zijn.

Lien

1. Eerst moeten jullie de overeenkomst opstellen waarin alle gevolgen van jullie echtscheiding geregeld worden.

Jullie kunnen onderling jullie afspraken op papier zetten of daarvoor de hulp inroepen van een professional:

• een familiaal bemiddelaar: een lijst van erkende bemiddelaars vind je hier ;
• een advocaat: een advocaat zoeken kan je hier ;
• een notaris: een notaris vind je hier ;
• enz.

2. Vervolgens moeten jullie die overeenkomst samen met een verzoekschrift tot echtscheiding door onderlinge toestemming en alle nodige attesten neerleggen op de griffie van de familierechtbank.

Lien

Jullie overeenkomst om te scheiden door onderlinge toestemming moet schriftelijk zijn.

Er zijn geen vormvereisten opgelegd voor de overeenkomst. Jullie zijn vrij om ze op te stellen zoals jullie dat willen. Jullie mogen dat onderling doen, maar gezien de verregaande gevolgen van de afspraken die erin worden gemaakt, is de hulp van een professional aangeraden (familiaal bemiddelaar, advocaat, notaris, …).

Meer informatie daarover vind je onder ‘Heb je een advocaat of een notaris nodig om de overeenkomst voor een EOT op te stellen?’

De tijd nemen om te werken aan een goede, duidelijke regeling kan toekomstige conflicten vermijden.

De toestemming van beide echtgenoten is evenwaardig en even noodzakelijk. Je kan weigeren om de overeenkomst te tekenen als je niet volledig akkoord gaat met wat er instaat. Eens ondertekend is de overeenkomst bindend. Met uitzondering van bepaalde delen (zoals de regeling rond de kinderen) kan je op de meeste afspraken na de echtscheiding niet meer terugkomen en kan je geen veranderingen meer aanbrengen.

Wees daarom niet te snel en voorzichtig met wat je tekent en informeer je goed op voorhand. 

Lien

Je bezorgt aan de griffie van de familierechtbank: 

• jullie verzoekschrift;

• jullie overeenkomst(en);
• en alle nodige attesten (bijvoorbeeld een uittreksel uit de huwelijksakte, uittreksels  uit de geboorteaktes, …).

Jullie mogen samen kiezen bij welke familierechtbank jullie de procedure willen voeren.

Het verzoekschrift moet door jullie beiden ondertekend zijn of door een advocaat of een notaris.

Je kan: 

• ofwel alles in persoon afgeven op de griffie;
• ofwel alles aangetekend verzenden.

De rolrechten betaal je op het einde van de procedure.

Lien

Neen.

Je bent niet verplicht om een advocaat of een notaris te contacteren (tenzij er een onroerend goed is, zie hieronder), maar gezien de verregaande gevolgen van de procedure, is de hulp van een professional aangeraden. Veel van de beslissingen brengen gevolgen op lange termijn mee en zijn daarna niet meer te wijzigen.

Wanneer jullie al over alles een akkoord bereikt hebben, zal de professional met jullie de overeenkomst opmaken en overlopen of jullie alle mogelijke gevolgen geregeld hebben.

Het is ook mogelijk dat jullie er onderling niet uit geraken. Wanneer het jullie niet lukt om tot een akkoord te komen, kan er beroep gedaan worden op bemiddeling. Bij bemiddeling wordt er naar de noden van alle partijen geluisterd (ook die van de kinderen indien die er zijn) en wordt er samen op zoek gegaan naar een evenwichtig akkoord.

Meer informatie vind je onder 'Familiale bemiddeling'.

 

Contactgegevens:

• een familiaal bemiddelaar: een lijst van erkende bemiddelaars vind je hier ;
• een advocaat: een advocaat zoeken kan je hier ;
• een notaris: een notaris vind je  hier ;

Denk er wel aan dat als er een onroerend goed  (zoals de gezinswoning) verdeeld of overgenomen wordt, dat er dan altijd een notaris moet betrokken worden.

Lien

Na de uitspraak van de echtscheiding ben je nog niet officieel gescheiden.

1 maand na de beslissing van de rechter, verstuurt de griffier de beslissing naar de centrale databank van de akten van de burgelijke stand (DABS).

De griffier kan dat dan pas doen, omdat de partijen of de procureur des Konings gedurende 1 maand in beroep kunnen gaan tegen de echtscheiding.

In de praktijk gebeurt dat bijna niet, maar de mogelijkheid zorgt ervoor dat je langer moet wachten tot je officieel gescheiden bent.

De DABS vermeldt in je huwelijksakte dat je bent gescheiden.

Als de huwelijksakte (nog) niet is opgenomen in de DABS, wordt er een akte van echtscheiding opgemaakt.

Je rijksregister wordt automatisch bijgewerkt.

Pas vanaf dan zijn jullie officieel gescheiden.

Lien

Ja, je kan onderling uit mekaar gaan, maar je blijft officieel wettelijk samenwonend zolang er geen verklaring is afgelegd.

Je hebt geen toestemming nodig om uit mekaar te gaan en apart te gaan wonen.

Maar, zolang er geen verklaring is afgelegd om het wettelijk samenwonen te beëindigen, blijven de rechten en plichten verbonden aan het wettelijk samenwonen (zoals het erfrecht) van toepassing.

Enkel wanneer jullie huwen of als één van jullie overlijdt, eindigt het wettelijk samenwonen automatisch.

Als jullie officieel uit mekaar willen gaan, moet er een verklaring op het gemeentehuis worden afgelegd.

• Als jullie beiden akkoord gaan, kunnen jullie dat samen doen.
• Als je partner dat niet wil, kan je de verklaring alleen afleggen.
  
  Je moet dan wel een kost betalen. Dat is omdat je partner officieel via een gerechtsdeurwaarder op de hoogte moet worden gebracht van jouw verklaring ter beëindiging van het wettelijk samenwonen. De kost van de gerechtsdeurwaarder zal je moeten betalen (+/- 200 euro).

Lien

Neen, je bent dat niet verplicht.

Je partner is niet verplicht om in de gezinswoning te blijven. Hij/zij begaat geen fout door te vertrekken. Een vaststelling laten doen door de politie van het vertrek heeft dus weinig gevolgen.

Opgelet: apart gaan wonen beëindigt niet automatisch het wettelijk samenwonen. Als 1 van jullie enkel zijn adres verandert, blijven jullie wettelijk samenwonend totdat een verklaring ter beëindiging is afgelegd (of één van jullie huwt of overlijdt). De rechten en plichten verbonden aan wettelijk samenwonen blijven dus van toepassing.

Als het jullie niet lukt om tot een regeling te komen bij het uit mekaar gaan, kunnen jullie een regeling aan de familierechter vragen.

Opgelet: wanneer één van jullie sinds minder dan 5 jaar een verblijfsrecht heeft op basis van gezinshereniging, kan het verblijfsrecht worden ingetrokken wanneer jullie uit mekaar gaan. De wijkagent die vaststelling doet van de adreswijziging, zal de dienst Vreemdelingenzaken moeten verwittigen.

Lien

Ja.

Door de gezinswoning te verlaten verlies je geen rechten in de woning of ten aanzien van de kinderen.

Er bestaat bij wettelijk samenwonen geen plicht tot samenwonen. Door de gezinswoning te verlaten bega je dus geen fout.

Opgelet!

• Het apart wonen beëindigt niet automatisch het wettelijk samenwonen.
  
  Minstens 1 van jullie moet een verklaring afleggen op het gemeentehuis om het wettelijk samenwonen te beëindigen.
• Als jullie samen een huurcontract hebben getekend, maken jullie best zo snel mogelijk een regeling met de verhuurder over wie het huurcontract overneemt. Anders loop je het risico nog mee te moeten betalen voor de huur, ook al woon je er niet meer.
• Als jullie samen kinderen hebben, werk dan zeker een regeling uit rond het verblijf van de kinderen, de verdeling van de kosten, …

Lien

Het wettelijk samenwonen kan op verschillende manieren beëindigd worden.

• Jullie kunnen dat samen beslissen. Jullie moeten dan opnieuw samen een verklaring ondertekenen op de gemeente (bij de ambtenaar van de burgerlijke stand), ditmaal als beëindiging. De kost die je daarvoor moet betalen, varieert van gemeente tot gemeente, van gratis tot een 20 euro.
  
   
• Eén van jullie kan alleen beslissen om het wettelijk samenwonen te beëindigen, zonder dat die daarvoor een reden moet opgeven.
  
  Je gaat dan alleen naar de gemeente en legt daar een eenzijdige verklaring af. Opgelet: je partner moet door de gemeente daarvan officieel op de hoogte worden gebracht (zodat die zeker ook weet dat hij/zij niet meer wettelijk samenwonend is). Dat moet door een gerechtsdeurwaarder gebeuren en kost je ongeveer 250 euro.
  
   
• Het wettelijk samenwonen eindigt automatisch wanneer jullie met elkaar huwen of één van jullie overlijdt.

Na het wettelijk samenwonen hebben jullie geen rechten en plichten meer ten aanzien van mekaar.

Opgelet: het apart gaan wonen beëindigt dus niet automatisch het wettelijk samenwonen.

Als één van jullie zijn adres verandert, blijven jullie wettelijk samenwonend totdat een verklaring ter beëindiging is afgelegd (of totdat één van jullie huwt of overlijdt).

Lien

Als jullie samen een woning hebben gekocht, zijn jullie samen eigenaar van de woning. Jullie hebben samen een goed 'in onverdeeldheid'.

 

Als jullie uit mekaar gaan, hebben jullie verschillende mogelijkheden. Jullie zijn niet verplicht om samen eigenaar te blijven, noch zijn jullie verplicht het goed te verkopen.

 

• Eén van jullie koopt het deel van de andere over.
  
  • Je moet dan naar een notaris om de overdracht officieel vast te leggen. Jullie zullen de waarde van het deel moeten bepalen. Een notaris kan je daarbij helpen of jullie kunnen beroep doen op een schatter.
  • Jullie moeten voor de overdracht van het deel notariskosten betalen en registratierechten. De registratierechten bedragen 1% van de waarde van het hele goed.
  • Als er nog een hypothecaire lening op de woning loopt, is het belangrijk om de persoon die zijn deel verkoopt van de lening te laten schrappen. De bank moet daarmee akkoord gaan. Omdat de zekerheid van de bank vermindert (1 schuldenaar in plaats van 2) kan het zijn dat er een extra zekerheid zoals een borg gevraagd wordt. Dat zal afhangen van jullie financiële mogelijkheden.

Lien

Als feitelijk samenwonenden is jullie gezinswoning niet beschermd. Dat betekent dat de algemene regels van huur gelden.

 

Twee hypothesen zijn mogelijk.

 

• Jullie hebben beiden het huurcontract ondertekend: dan hebben jullie beiden huurrechten. Er moet worden afgesproken wie in de woonst blijft en wie vertrekt. Kan geen van beiden in de woning blijven, dan moet het huurcontract correct worden opgezegd.

  
  Als je beslist om de woning te verlaten, verwittig dan de eigenaar. In principe moet je de verplichtingen in de huurovereenkomst blijven naleven voor de hele huurperiode, ook al woon je niet meer in de woning. Als je ex-partner dus de huur niet betaalt, kan de verhuurder die van jou vragen. Daarom is het belangrijk, wanneer je de woning verlaat, om aan de verhuurder te vragen om jouw naam van het huurcontract te halen, zodat enkel je ex-partner nog de verplichtingen moet naleven.

 

• Jij hebt het contract alleen ondertekend: je partner heeft dan geen huurrecht in de woning, zelfs al is hij daar gedomicilieerd. Gaan jullie uit elkaar, dan kan je hem/haar vragen om de woning te verlaten en hem/haar eventueel uit huis laten zetten via de vrederechter. Ten aanzien van de verhuurder heeft je ex-partner geen enkele verplichting, er kan niet gevraagd worden om de huurprijs te betalen.

Lien

Er zijn verschillende wegen om een familiaal bemiddelaar te vinden.

• De website van de Federale Bemiddelingscommissie bevat een lijst van erkende bemiddelaars. 
  
  Via de zoekfuncties kan je je opzoeking verfijnen, bijvoorbeeld:
  • arrondissement: plaats;
  • beroep: advocaat, notaris, enz.
  • taal.
    
     

• De website van de Bemiddeling vzw geeft een overzicht van bemiddelaars in Vlaanderen. 
  
   
• Het online platform Conflicool gaat op zoek naar een bemiddelaar dichtbij en gespecialiseerd in het domein dat je zoekt.
  
  Eens je een bemiddelaar hebt gevonden, wordt een eerste videogesprek gratis georganiseerd. Dat eerste gesprek biedt de kans om te kijken of bemiddeling geschikt is voor jouw situatie en of het gesprek met de bemiddelaar goed verloopt. 

 

Lien

Als je in een conflict zit, is de gerechtelijke weg niet de enige weg. Je kan buiten de rechtbank om ook proberen samen tot een regeling te komen met de hulp van een familiaal bemiddelaar.

Elk familiaal conflict kan bij een familiaal bemiddelaar besproken worden, bijvoorbeeld:

• een moeilijke scheiding;
• de verdeling van een erfenis tussen de familieleden;
• de verblijfsregeling van de kinderen die niet meer loopt na een scheiding;
• de vraag van een meerderjarig kind om zelf een onderhoudsbijdrage te ontvangen;
• ...

Redenen waarom mensen beroep doen op bemiddeling, zijn bijvoorbeeld:

• je vreest dat een gerechtelijke procedure het conflict nog groter gaat maken;
• je wil een aanslepende en kostelijke procedure vermijden;
• je vreest dat tegen mekaar procederen in de rechtbank onherstelbare schade gaat aanbrengen;
• ...

Bemiddeling is vrijwillig. Er is altijd een minimale bereidheid van beide partijen nodig om aan de bemiddeling deel te nemen.

Je kan naar een bemiddelaar gaan, zelfs als er al een procedure voor de rechtbank loopt. Als jullie willen proberen tot een akkoord te komen, dan kan je aan de rechter vragen om de procedure te schorsen om bemiddeling te proberen.

De rechter kan zelf ook jullie voorstellen of jullie verplichten om eerst naar een bemiddelaar te gaan.

Wat gezegd wordt tijdens een bemiddeling is altijd vertrouwelijk. Het kan nooit in een procedure achteraf gebruikt worden.

Voor meer informatie over bemiddeling neem zeker een kijkje op de website van de Federale Bemiddelingscommissie.

Lien

Indien jullie zelf kiezen om met een bemiddelaar te werken, een vrijwillige bemiddeling, dan nemen jullie zelf contact op met een bemiddelaar naar keuze.

De contactgegevens van erkende bemiddelaars vind je op de website van de Federale Bemiddelingscommissie.

Jullie maken rechtstreeks met de bemiddelaar een afspraak die voor jullie alle drie past.

Wanneer de rechter jullie doorverwijst naar bemiddeling, de gerechtelijke bemiddeling, dan duidt de rechter een bemiddelaar aan die op de hoogte wordt gebracht. De bemiddelaar zal met jullie contact opnemen om een afspraak te maken.

1. Tijdens het eerste overleg legt de bemiddelaar uit wat zijn rol is en wat de basisregels zijn van de bemiddeling, onder andere:

• een bemiddelaar is meerzijdig partijdig (vertegenwoordigt niet de belangen van één van beide);
• wat besproken wordt bij de bemiddelaar is vertrouwelijk en kan niet tegen mekaar gebruikt worden;
• een bemiddelaar is gebonden door het beroepsgeheim;
• bemiddeling is vrijwillig, elk van beiden kan het stopzetten;
• ...

2. Jullie bepalen samen met de bemiddelaar waarover jullie afspraken willen maken, bijvoorbeeld:

• de verblijfsregeling van de kinderen;
• de vereffening-verdeling van jullie goederen;
• wat er met het huis waarin jullie samen woonden, gaat gebeuren;
• het bedrag van de onderhoudsbijdrage;
• ...

3. Je stelt een planning op voor de volgende afspraken en maakt een aantal praktische afspraken, bijvoorbeeld hoeveel de bemiddeling ongeveer kost en hoe de betaling zal verlopen, ...
   
    
4. Je tekent bij het begin een bemiddelingsovereenkomst. Dat is een schriftelijk overeenkomst waarin partijen zeggen dat ze samen een bemiddeling willen aangaan en dat ze akkoord zijn met de bemiddelingsprincipes. De overeenkomst bevat een datum en de handtekening van de partijen en de bemiddelaar.
   
    
5. Een overleg bij een bemiddelaar duurt gemiddeld 1 à 1,5 uur. Hoeveel overlegmomenten er zijn, hangt af van de situatie. Reken op 6 tot 12 overlegmomenten, verspreid over enkele maanden.
   
    
6. Een bemiddelaar kan je alle juridische informatie geven die je nodig hebt om zelf een weloverwogen beslissing te nemen. Een bemiddelaar beslist niet in jouw plaats.
   
   Voor zeer specifieke materies zoals bijvoorbeeld fiscaliteit zullen sommige bemiddelaars verwijzen naar een externe specialist. Het is mogelijk om tijdens de bemiddelingsperiode een advocaat, jurist of andere professional te raadplegen om de juridische, fiscale, financiële en persoonlijke gevolgen van je beslissingen na te gaan.
   
    
7. Komen jullie tot een akkoord, dan stelt de bemiddelaar een ontwerp van een overeenkomst op en vraagt aan beiden om die te ondertekenen. Het is mogelijk om een deel van de afspraken te ondertekenen, wanneer je maar akkoord bent met een aantal afspraken die erin staan. De elementen waar jullie nog geen akkoord over bereiken, kunnen ofwel opnieuw met de bemiddelaar bekeken worden ofwel aan de rechter worden voorgelegd.

Lien

Net als elke deskundige, rekent de bemiddelaar kosten en erelonen aan. Die tarieven liggen niet vast en kunnen onderling verschillen.

Informeer je bij het eerste contact over de kostprijs van een bemiddeling. Het uurtarief van een familiaal bemiddelaar schommelt rond de 100 euro. Dat is een richtprijs. Elke bemiddelaar is volledig vrij om zijn uurtarief te bepalen. De betaling wordt opgesplitst over de partijen (in geval van een koppel dus elk +/- 50 euro per uur).

De wet bepaalt dat in de bemiddelingsovereenkomt (een geschreven overeenkomst met de datum en handtekening van de partijen en de bemiddelaar) de berekening van het tarief van de bemiddelaar en de betalingswijze moet opgenomen zijn.

Lukt het financieel niet om de kosten van een bemiddelaar te betalen, dan is het mogelijk dat de overheid tussenkomt in de kosten.

Je moet daarvoor voldoen aan de inkomensvoorwaarden voor rechtsbijstand en beroep doen op een erkende bemiddelaar. Dat kan zowel bij vrijwillige als gerechtelijke bemiddeling.
Vraag er zeker naar bij je eerste contact met de bemiddelaar. De bemiddelaar kan je zeggen welke papieren je moet verzamelen en kan de aanvraag indienen.

De inkomensgrenzen zijn dezelfde als voor een pro-Deoadvocaat.

Lien

Het gaat om de huur van een hoofdverblijfplaats als:

1. je de verhuurde woning gebruikt als hoofdverblijfplaats.
   
   Je spreekt van een hoofdverblijfplaats als:

• je effectief en voornamelijk woont in de gehuurde woning;
• je zelf het contract hebt ondertekend. Indien dat niet het geval is (bijvoorbeeld wanneer je ouders de overeenkomst hebben ondertekend in jouw plaats), moet je in de huurovereenkomst zetten dat jij de persoon bent die gaat wonen in de huurwoning en dat het je hoofdverblijfplaats wordt.

Je moet niet voortdurend in de gehuurde woning aanwezig zijn. Je kan bijvoorbeeld op zakenreis gaan of worden opgenomen in het ziekenhuis. Tijdens je afwezigheid blijft je oorspronkelijke adres je hoofdverblijfplaats.

2. de verhuurder zijn akkoord heeft gegeven. Dat kan uitdrukkelijk of stilzwijgend zijn. 

De verhuurder moet akkoord gaan dat je de gehuurde woning als hoofdverblijfplaats gebruikt. Dat kan op twee manieren:

• ofwel staat in de huurovereenkomst uitdrukkelijk dat de woning bedoeld is als hoofdverblijfplaats (dat is een uitdrukkelijke toestemming);
• ofwel staat er niets in de huurovereenkomst. In dat geval moet je bewijzen dat de verhuurder wist dat je de woning als hoofdverblijfplaats zou gebruiken, zonder zich ertegen te verzetten (dat is een stilzwijgende toestemming). 

Eens de verhuurder zijn akkoord heeft gegeven, kan hij die niet meer intrekken.

De verhuurder kan weigeren dat je de gehuurde woning als hoofdverblijfplaats gebruikt. Die weigering is alleen geldig als er in de huurovereenkomst staat:

• waarom je de woning van de verhuurder niet mag gebruiken als hoofdverblijfplaats;
• én op welk adres de huurder dan wel zijn hoofdverblijfplaats heeft.  

 

Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Ja, maar onder bepaalde voorwaarden.

Wees voorzichtig: voor je de overeenkomst verbreekt moet je er zeker van zijn dat de verhuurder de huurovereenkomst niet heeft geregistreerd. Hij kan dat gedaan hebben zonder dat je het weet.

• Is je huurovereenkomst afgesloten vóór 1/1/2019: dan kan je je huurovereenkomst opzeggen zonder opzegtermijn of -vergoeding als die huurovereenkomst langer dan 3 jaar duurt;
  
  Je kan je huurovereenkomst van korte duur (3 jaar of minder) dan niet opzeggen zonder opzegtermijn of -vergoeding;
  
   
• Is je huurovereenkomst afgesloten na 1/1/2019: dan kan je je huurovereenkomt opzeggen zonder opzegtermijn of -vergoeding;

 

Om de huurovereenkomst te beëindigen zonder opzegtermijn of opzegvergoeding, moeten enkele voorwaarden voldaan zijn:

• de huurovereenkomst is niet geregistreerd;
• de gehuurde woning is je hoofdverblijfplaats ;
• je hebt de overeenkomst langer dan 2 maanden voordien ondertekend;
• én je hebt de verhuurder op de hoogte gebracht van de opzegging.

Als je aan die voorwaarden voldoet, dan kan je opzeggen zonder termijn of vergoeding. De opzeg gaat in op de 1^ste dag van de maand na de maand waarin je de opzegbrief aan je verhuurder bezorgt.  

Je vindt een modelbrief om een niet-geregistreerde huurovereenkomst te beëindigen onder 'Documenten' bovenaan.

Hier vind je het schema 'Huurder: je wil voor het einde van de huurovereenkomst vertrekken?'.

 

Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

1. Werd de huurovereenkomst gesloten na 1 januari 2019?

Dan is de verdeling van de kosten vastgelegd. Je kan er niet van afwijken.

De regel is:

• De verhuurder betaalt de kosten en lasten die te maken hebben met de eigendom van de gehuurde woning.
  
  Bijvoorbeeld de onroerende voorheffing, de kosten van de algemene vergadering, de aankoop van de meters voor nutsvoorzieningen en de administratiekosten, ...
• De huurder betaalt de kosten en lasten die te maken hebben met het gebruik van de gehuurde woning.
  
  Bijvoorbeeld het verbruik van water en elektriciteit, de kosten van kleine herstellingen en de schoonmaak en het onderhoud van de gemeenschappelijke delen, ...

De Vlaamse overheid heeft een lijst opgesteld die de kosten duidelijk verdeelt.

De kosten moeten altijd los van de huur, in een aparte rekening staan. Je mag de verhuurder ook altijd om de bewijsstukken van de kosten vragen.

2. Werd de huurovereenkomst gesloten vóór 1 januari 2019?

Dan mag je vrij met de verhuurder afspreken welke kosten jij betaalt. Je moet dat afspreken in de huurovereenkomst. Als er niets afgesproken is, geldt de algemene regel van hierboven.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Jij moet als huurder de gemeentebelasting betalen die in de huurovereenkomst is afgesproken.

Als er niets is afgesproken in de huurovereenkomst, wordt de gemeentebelasting verdeeld:

• de gemeentebelasting die gelinkt is aan de eigendom van gehuurde woning moet de verhuurder betalen, bijvoorbeeld de onroerende voorheffing;
• de gemeentebelasting die gelinkt is aan het verbruik van de gehuurde woning moet jij betalen, bijvoorbeeld de huisvuilbelasting.

De gemeentebelasting is gebaseerd op de gehuurde woning en niet op de huurders. Dat betekent dus dat de kost in principe niet mag verhogen als er meerdere huurders intrekken. Het is een vast bedrag.

Een voorbeeld: Jan en Piet huren 2 kamers in een appartement. De verhuurder vraagt aan allebei om 150 euro gemeentebelasting te betalen. Als de gemeentebelasting maar 150 euro in totaal is, mogen Jan en Piet vragen om hun eigen deel te verlagen. In dat geval moeten ze elk maar 75 euro betalen.

Lien

Neen.

Wanneer de verhuurder een andere persoon inschakelt om tussen te komen bij de huurovereenkomst, bijvoorbeeld een vastgoedmakelaar, mag hij jou niet vragen om daarvoor te betalen.

Als huurder moet jij de kosten wel betalen als je zelf vraagt om de tussenkomst van een andere persoon.

Wanneer jullie er samen voor kiezen om een andere persoon in te schakelen voor de plaatsbeschrijving, moeten jij en de verhuurder de kosten delen.

Als enkel de verhuurder kiest om een andere persoon in te schakelen, moet hij de kosten betalen.

Lien

1. Eerst moet je de kosten berekenen voor het deel dat jij huurt.

Het reglement van mede-eigendom van het appartementsgebouw bepaalt hoe de kosten zijn verdeeld tussen de verschillende appartementen. Meestal is dat gebaseerd op de oppervlakte van de appartementen.

Wat als er geen reglement van mede-eigendom is of als er niets in wordt bepaald? Dan worden de kosten verdeeld op basis van de oppervlakte van de private delen én het gebruik van de specifieke faciliteiten van het gebouw (bijvoorbeeld de lift of de garage).

Het is minder eenvoudig om de kosten te verdelen tussen de verschillende huurders van een ééngezinswoning. Om de kosten te baseren op de realiteit zou de verhuurder metingen moeten uitvoeren. Meestal zal hij de kosten forfaitair aanrekenen, dat wil zeggen met een vaste prijs, in plaats van de reële prijs per maand aan te rekenen.

Je kan de verdeling of het bedrag van de kosten laten nakijken door de vrederechter. De verhuurder moet dan kunnen aantonen wat je werkelijke verbruik is.

2. Daarna moet je met de verhuurder afspreken hoe je de kosten verdeelt.

• Werd de huurovereenkomst gesloten na 1 januari 2019?
  Dan is de verdeling van de kosten vastgelegd. Je kan er niet van afwijken.
  De Vlaamse overheid heeft een lijst opgesteld die de kosten duidelijk verdeelt.
  De kosten moeten altijd los van de huur, in een aparte rekening staan. Je mag de verhuurder ook altijd om de bewijsstukken van de kosten vragen.
  
   

• Werd de huurovereenkomst gesloten vóór 1 januari 2019?
  Dan mag je vrij met de verhuurder afspreken welke kosten jij betaalt. Je moet dat afspreken in de huurovereenkomst. Als er niets afgesproken is, dan geldt de algemene regel van hierboven.

Meer informatie vind je in de fiche ‘Welke kosten moet je als huurder betalen?’

Lien

Ja.

Onder bepaalde voorwaarden krijgt de verhuurder een verlaging van de onroerende voorheffing.

De verlaging is gebaseerd op de gezinssituatie van de huurder. Zo is er de vermindering voor oorlogsinvaliden, de vermindering voor gehandicapten en de vermindering voor personen ten laste.

Omdat het jouw gezinssituatie is die zorgt voor de vermindering van de onroerende voorheffing, heb jij recht op een vermindering van de huurprijs.

Zowel de huurder als de verhuurder kunnen de verlaging van de onroerende voorheffing vragen aan de belastingdienst.

Je moet dat doen vóór 1 mei van het aanslagjaar.
Je vindt het aanvraagformulier onder 'documenten' onderaan de pagina of op de website van de Vlaamse belastingdienst.

Daarna wordt het automatisch toegepast.

Als huurder mag jij die vermindering van de onroerende voorheffing aftrekken van de huurprijs, ook al is dat niet voorzien in de overeenkomst. Je meldt het best wel op voorhand aan de verhuurder. 

Als je de voorbije jaren al huurde, maar de vermindering nog niet had aangevraagd, kan je tot 5 jaar teruggaan.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Neen.

De verhuurder moet de onroerende voorheffing, ook wel gekend als de grondbelasting of belasting op het kadastraal inkomen, altijd zelf betalen.

Hij kan die nooit aanrekenen aan de huurder.

Lien

1. Wanneer betaal je de huurwaarborg?

Dat is niet bepaald. Je moet dat zelf met de verhuurder afspreken. In veel gevallen moet je de huurwaarborg betaald hebben voor je de sleutel krijgt.

2. Hoe moet je de huurwaarborg betalen?

Er zijn 4 manieren om de huurwaarborg te betalen.

Als huurder mag jij vrij kiezen, maar de borgstelling kan alleen als de verhuurder ermee akkoord gaat. Een combinatie van verschillende manieren is niet mogelijk.

• Huurwaarborg op een geïndividualiseerde rekening:
  
  Je kan de waarborg op een aparte rekening op jouw naam betalen. De verhuurder heeft recht op het bedrag als jij je huurplichten niet naleeft, maar je behoudt het recht op de interesten.
  
  Bij de bank kan je een standaardformulier krijgen, dat bewijst dat het geld op een aparte, geblokkeerde rekening staat.
  
  Als de verhuurder de huurwaarborg niet op een geïndividualiseerde rekening zet, moet hij aan jou een interest betalen. Die interest wordt berekend met de gemiddelde interestvoet. Je kan vragen aan je bank hoeveel dat is.
  
   
• Huurwaarborg via de bank:
  
  Je kan via je bank een huurwaarborg betalen. De bank geeft een aantal mogelijkheden (bijvoorbeeld via een kapitalisatiebon of een obligatie) zodat jij kan tonen aan de verhuurder dat je de huurwaarborg kan betalen. Hij heeft daar recht op van zodra jij je plichten als huurder niet of niet volledig naleeft.
  
   
• Huurwaarborg via het OCMW:
  
  Als je het financieel moeilijk hebt om de huurwaarborg te betalen kan je hulp vragen aan het OCMW. Zij dienen een verzoek in bij een bank om de huurwaarborg te voorzien. Via een standaardformulier kan jij aan de verhuurder tonen dat je de huurwaarborg hebt betaald.
  
   
• Borgstelling:
  
  Je kan aan iemand anders vragen om zich borg te stellen voor jou. Dat betekent dat hij jouw huurplichten overneemt en dus verantwoordelijk is om de huurwaarborg te betalen. Hij betaalt eventuele huurschade of huurachterstand. Op die manier de huurwaarborg betalen kan enkel met de toestemming van de verhuurder.

De huurwaarborg mag nooit meer zijn dan 3 maanden huur.

Je moet een formulier invullen, dat bewijst dat je de huurwaarborg bij de bank hebt betaald.
Op de website van Wonen Vlaanderen vind je het formulier.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

De bank betaalt de huurwaarborg pas terug als jij en de verhuurder een formulier ondertekenen en afgeven.

Je moet een schriftelijk akkoord hebben met de verhuurder waarin jullie verklaren dat je:

• ofwel de huurwaarborg volledig terugkrijgt (als er geen kosten zijn);
• ofwel de huurwaarborg volledig aan de verhuurder geeft (als de kosten gelijk zijn of hoger zijn dan de huurwaarborg);
• ofwel een deel van de huurwaarborg aan de verhuurder geeft (als de kosten lager zijn dan de huurwaarborg).

Dat formulier geef je af bij de bank, die de individuele rekening stopzet en het bedrag dat jullie overeenkwamen uitbetaalt aan de juiste persoon.

De bank kan de huurwaarborg ook terugbetalen als je een beslissing van de rechter laat zien, waarin staat wie de huurwaarborg krijgt.  

 

 

Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Je moet de verhuurder ‘in gebreke’ stellen.

Dat betekent dat je een brief moet sturen naar de verhuurder waarin je officieel vraagt dat hij zijn akkoord geeft voor de terugbetaling van de huurwaarborg binnen een bepaalde periode (8 of 15 dagen). Je hebt voor de uitbetaling een document nodig dat ondertekend is door de verhuurder.

Reageert hij daar niet op? Dan moet je naar de vrederechter gaan. De rechter beslist of de huurwaarborg voor jou is of niet. Met de beslissing van de vrederechter ga je naar de bank, die de huurwaarborg dan aan jou zal uitbetalen en de rekening sluiten.

Lien

We bekijken enkel de procedure om de huurwaarborg terug te krijgen, zonder discussies over schade of achterstallige huur.

1. De procedure starten

Je moet een verzoekschrift indienen bij de vrederechter. Daarin vraag je duidelijk dat jij de huurwaarborg krijgt.

De vrederechter van het gebied waar de gehuurde woning ligt, is bevoegd. Dat kan je hier opzoeken.

Sommige vredegerechten hebben een model van zo'n verzoekschrift op hun website.

Je moet daarbij een getuigschrift van de woonplaats van de verhuurder toevoegen. Dat kan je vragen aan de gemeente waar de verhuurder woont, maximaal 15 dagen voor je het verzoek bij de vrederechter indient. In principe mag de gemeente niet weigeren om je zo’n getuigschrift mee te geven.

Informeer bij de gemeente of je het online kunt aanvragen.

2. De procedure

Nadat je het verzoek hebt ingediend roept de vrederechter jullie op om te naar de rechtbank te komen. De zitting is open voor het publiek. Hij luistert naar jullie argumenten en beslist. Je moet geen advocaat nemen.

3. De beslissing

De rechter beslist wie recht heeft op de huurwaarborg. Als de huurwaarborg voor jou is, kan je met de beslissing van de rechter naar de bank gaan. De bank betaalt de huurwaarborg dan aan jou uit.

Lien

Ja.

Je moet een aanvraag indienen bij het OCMW van je gemeente.

Je moet aan 3 voorwaarden voldoen:

• Je moet je gewoonlijke verblijfplaats in België hebben.
• Je bent behoeftig. Dat betekent dat je moeilijk rond komt. Het OCMW voert een sociaal onderzoek uit naar je financiële, sociale en medische situatie.
• De hulp van het OCMW moet noodzakelijk zijn om een huurwaarborg te kunnen betalen. Om dat te controleren stelt het OCMW je verschillende vragen.

Het OCMW beslist normaal dat je behoeftig bent als je 1 van de volgende dingen niet meer zelf kan voorzien:

• je woning betalen;
• je eten betalen;
• je kleding betalen;
• je hygiëne betalen;
• naar een dokter kunnen gaan of beroep doen op andere gezondheidszorg.

Opgelet: het OCMW controleert ook of de huurprijs niet overdreven hoog is in vergelijking met je inkomen.

Als het OCMW weigert, kan je in beroep gaan bij de arbeidsrechtbank binnen de 3 maanden na de weigering.

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Je kan een huurwaarborglening aanvragen bij het Vlaams Woningfonds.

Dat kan alleen als je moeilijkheden hebt om de waarborg te betalen voor een huurovereenkomst gesloten na 1 januari 2019.

Je moet aan bepaalde voorwaarden voldoen om een huurwaarborglening te kunnen krijgen:

• Je moet ingeschreven zijn in de bevolkingsregisters of op een referentieadres;
• Je geïndexeerde inkomen mag niet hoger zijn dan:

1. als alleenstaande zonder personen ten laste: 31 820 euro;
2. als alleenstaande persoon met een handicap zonder andere personen ten laste: 34 788 euro;
3. als alle anderen: 47 725 euro plus 2 972 euro per persoon ten laste (een persoon met een handicap telt als 2 personen ten laste);

• Je huurwoning moet in Vlaanderen liggen, dienen als hoofdverblijfplaats én mag geen sociale huurwoning zijn;
• Je mag geen eigenaar zijn van een woning of bouwgrond (of vruchtgebruik, opstalrecht of recht van erfpacht hebben).
  
  Op die voorwaarde bestaan uitzonderingen;
• Je mag geen betalingsachterstand hebben bij andere lopende leningen;
• Je mag de huurovereenkomst maximum 3 maanden voor de aanvraag van de lening hebben ondertekend.

Als je aan die voorwaarden voldoet, dan kom je in aanmerking voor de lening.

Het bedrag van de lening hangt af van:

• waar de woning gelegen is; 
• en hoeveel personen je ten laste hebt.

Het bedrag is maximum het bedrag van de huurwaarborg.

Je moet geen interest betalen op de lening en geen dossierkosten.

Je moet de lening in principe binnen de 24 maanden terugbetalen. Je kan een verlenging van 6 maanden vragen.

Meer informatie over de voorwaarden en de aanvraag vind je op de website van het Vlaams Woningfonds.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

1. De huurder en de verhuurder moeten de plaatsbeschrijving opstellen binnen 1 maand nadat de huurder is ingetrokken in de woning. 
   
   Dat moet gebeuren wanneer de woning nog leeg staat of tijdens de 1ste maand van de verhuring. Je moet de plaatsbeschrijving toevoegen aan de huurovereenkomst en de verhuurder moet ze mee registeren.
   
   Als de huurder of de verhuurder niet ingaat op de vraag om een plaatsbeschrijving op te maken, kan de ander aan de vrederechter vragen om een deskundige aan te stellen.
   
    
2. Je moet de plaatsbeschrijving schriftelijk opstellen. Jullie moeten het document ondertekenen en de datum van de plaatsbeschrijving toevoegen.
   
    
3. Je moet de plaatsbeschrijving op tegenspraak opstellen. Dat betekent dat jullie allebei, of jullie vertegenwoordigers, aanwezig moeten zijn.
   
   Jullie kunnen zelf een plaatsbeschrijving maken. Jullie kunnen er ook voor kiezen om samen een expert aan te stellen die de plaatsbeschrijving maakt. Als jullie het niet eens geraken over de plaatsbeschrijving stelt de rechter een expert aan.  
   
    
4. De plaatsbeschrijving moet gedetailleerd zijn.
   
   De plaatsbeschrijving moet alles zo nauwkeurig mogelijk vermelden. Vermelden in de huurovereenkomst dat de woning in goede staat is, is geen plaatsbeschrijving. Een volledige plaatsbeschrijving bevat minimaal:

• een inventaris van alle kamers;
• een inventaris van alles wat aanwezig is in de woning;
• en een beschrijving van de toestand van alle kamers en inhoud.

5. De kosten van de plaatsbeschrijving delen de huurder en verhuurder.
   
    
6. Je moet de plaatsbeschrijving opstellen in 3 exemplaren.
   
   1 voor elke partij, dus 1 voor de huurder en 1 voor de verhuurder. Een 3^de kopie moet je toevoegen aan de huurovereenkomst voor de registratie.
   
    
7. Je voegt de plaatsbeschrijving toe aan de huurovereenkomst als bijlage.
   
    
8. Je moet de plaatsbeschrijving laten registreren.
   
    
9. Op het einde van de huurovereenkomst moet je opnieuw een plaatsbeschrijving opmaken.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

De plaatsbeschrijving moet opgesteld worden op tegenspraak, dat betekent met een akkoord van de huurder en de verhuurder. 

• Hebben jullie de plaatsbeschrijving zelf opgesteld?
  
  Dan kan je weigeren om het document te ondertekenen als je niet akkoord gaat.
  
  Het staat je vrij om wijzigingen voor te stellen of aan de andere te vragen om een deskundige aan te stellen. Die kan op een onafhankelijke manier de plaatsbeschrijving opstellen.
  
  Sommige verhuurders stellen een standaardformulier op dat geldt als plaatsbeschrijving. De huurder kan dan alleen maar handtekenen, zonder zelf wijzigingen voor te stellen. Dat mag niet! Je kan via een aangetekende brief al je opmerkingen naar de verhuurder sturen.
  
  Je kan aan de vrederechter vragen om een deskundige aan te stellen, als jullie het niet eens geraken over de plaatsbeschrijving.
  
   
• Hebben jullie samen een deskundige aangewezen die de plaatsbeschrijving opstelt?
  
  Je kan een nieuwe deskundige voorstellen als je twijfelt aan de onafhankelijkheid van de deskundige die door de andere werd voorgesteld.
  
  Als je niet akkoord gaat met wat de deskundige heeft opgesteld kan je hem een lijst met je opmerkingen doorsturen. Hij moet die dan verwerken in de plaatsbeschrijving. Doet hij dat niet? Dan kan je vragen of de vrederechter een andere deskundige aanwijst die een nieuwe plaatsbeschrijving opstelt.
  
   
• Ga je akkoord met de plaatsbeschrijving op het einde van de huurovereenkomst, maar niet met het bedrag dat je moet betalen voor de schade?
  
  Je kan aan de verhuurder vragen of hij bewijzen laat zien van de reparaties die hij moet doen. Je kan hem vragen om de prijs van de herstellingen te verlagen of voorstellen om ze zelf uit te voeren.
  
  Als jullie het niet eens geraken kan je de vrederechter vragen om tussen te komen. Je moet hem dan bewijzen voorleggen die aantonen dat het bedrag te hoog geschat is.

Lien

Als er geen plaatsbeschrijving is, kan de verhuurder moeilijker bewijzen dat jij schade hebt veroorzaakt in de gehuurde woning.

De plaatsbeschrijving is het bewijs van de staat van de woning bij het begin van de huur.

Als huurder moet jij de gehuurde woning in haar oorspronkelijke staat teruggeven aan de verhuurder op het einde van de huurovereenkomst. Er wordt aangenomen dat de gehuurde woning nog in haar oorspronkelijke staat is, als er geen plaatsbeschrijving werd opgemaakt in het begin van de huurovereenkomst.

Het is dus vooral voor de verhuurder erg belangrijk dat er een gedetailleerde plaatsbeschrijving is opgemaakt.

Lien

De huurder staat in voor

• kleine herstellingen aan de woning;
• herstellingen die nodig zijn door het verkeerd gebruik of slecht onderhoud door de huurder;
• herstellingen die nodig zijn omdat de huurder zijn meldingsplicht niet is nagekomen (tenzij die kan aantonen dat de verhuurder toch op de hoogte was van de nodige herstellingen);
• onderhoud en reinigen van de woning.

Voor huurovereenkomsten gesloten na 1 januari 2019 bestaat er een gedetailleerde lijst (vanaf p. 81) van kleine herstellingen. 
Je vindt ook een gedetailleerde beschrijving in de brochure 'Ziezo!...Handig boekje voor huurders: herstellingen en onderhoud van de woning':

• onder documenten;
• op de website van Wonen Vlaanderen.

Die kleine herstellingen houden onder andere in: het gras maaien, gebroken glas vervangen, kapotte stopcontacten vervangen of herstellen, …

 

Daarvan kan afgeweken worden in het voordeel van de huurder.

 

Lien

De grote herstellingen zijn voor de verhuurder.

Herstellingen van slijtage door ouderdom of schade door overmacht vallen daar onder. De verhuurder moet alle herstellingen doen die niet voor de huurder zijn.

Van die bepalingen mag niet afgeweken worden.

 

Lien

Het eerste wat je best doet, is nagaan wie de werken moet uitvoeren.

Als de verhuurder de werken moet uitvoeren, dan moet je hem eerst verwittigen.

• Als de werken niet dringend zijn, dan mag je de werken niet zelf uitvoeren.

Enkel als de verhuurder zijn toestemming geeft, kan je de werken zelf doen. In dat geval vraag je best een schriftelijke toestemming. Nog beter is om op papier te hebben dat jij de werken uitvoert, maar dat de verhuurder ze zal betalen.

Als hij je zijn toestemming niet geeft:

1. Stuur de verhuurder een ingebrekestelling om hem de werken zo snel mogelijk te laten uitvoeren.
2. Als hij niet reageert, maak dan een raming van de kosten op met een vakman om te zien wat er moet gebeuren.
3. Verwittig de verhuurder van je conclusie.
4. Ga naar de vrederechter om hem te vragen om te beslissen dat de verhuurder de werken moet uitvoeren.

Je kan een model van een verzoekschrift krijgen bij de griffie van het vredegerecht.

• Als de werken dringend zijn, dan kan je de werken uitvoeren in de plaats van de verhuurder als:
  
  • de werken dringend en noodzakelijk zijn;
  • en de verhuurder onbereikbaar is.

De verhuurder moet je daarna de kosten van de werken terugbetalen.

Je kan je alleen beroepen op die uitzondering in uitzonderlijke gevallen. Alle voorwaarden moeten voldaan zijn. Houd ook je bewijzen bij.

 

Lien

Je kan altijd de huurovereenkomst verbreken in onderling akkoord met de verhuurder.

Als je geen akkoord kan vinden met de verhuurder, dan moet je een procedure starten bij de vrederechter.

Je moet dan de ontbinding van de overeenkomst vragen op grond van de fout van de verhuurder.

De rechter luistert naar zowel naar jouw argumenten als die van de verhuurder. Daarna beslist hij wat hij de meeste gepaste oplossing vindt. Dat is niet altijd de beëindiging van de huurovereenkomst (veroordeling tot het uitvoeren van werken, enz.).

In elk geval kan je nooit zelf beslissen om de overeenkomst te verbreken op grond van een fout van de verhuurder

Lien

In principe mag je niet stoppen met het betalen van je huur of het bedrag verminderen. Dat mag ook niet wanneer de verhuurder de noodzakelijke werken niet uitvoert.

Het betalen van de huur is de belangrijkste verplichting van de huurder. Als je je huur niet betaalt, ga je in de fout. De verhuurder kan aan de vrederechter vragen om de huurovereenkomst te verbreken.

Als je de werken zelf wil uitvoeren, neem dan contact op met een vakman. Kijk zeker na of het gaat om werken die moeten worden uitgevoerd door de verhuurder.

Als je toch minder wil betalen, neem je best enkele voorzorgsmaatregelen:

1. Stuur de verhuurder een ingebrekestelling van de noodzakelijke werken die binnen een bepaalde termijn uitgevoerd moeten zijn. Verwittig hem dat als hij de werken niet uitvoert binnen die termijn, dat je de huur niet meer volledig zal betalen.

   Je vindt een modelbrief om aan de verhuurder te vragen om dringende werken uit te voeren onder 'Documenten' onderaan.​

2. De vermindering van de huur moet in verhouding staan tot de tekortkomingen van de verhuurder (bijvoorbeeld, een vermindering van 1/5^de van de huur als 1/5^de van de oppervlakte van de woning onbruikbaar is door een waterlek).

3. Plaats de onbetaalde huurgelden op een aparte rekening, bijvoorbeeld bij op de rekening van een advocaat. Zo toon je dat je de bedoeling hebt om hem te betalen van zodra hij zijn verplichtingen nakomt. Breng hem op de hoogte van die rekening.

4. Als de verhuurder nog steeds niet reageert, start dan een procedure voor het vredegerecht.

Ontwerpen van een verzoekschrift kan je krijgen bij de griffie van het vredegerecht.

Lien

Een standaardhuurovereenkomst wordt gesloten voor 9 jaar.

Een huurovereenkomst van korte duur is voor 3 jaar of minder.

Je kan de overeenkomst 1 keer verlengen, onder dezelfde voorwaarden. De verlenging moet altijd schriftelijk gebeuren én de totale duur mag niet langer worden dan 3 jaar.

De verlenging moet niet noodzakelijk voor dezelfde duur zijn als de oorspronkelijke huurovereenkomst. Een overeenkomst van een jaar kan je bijvoorbeeld verlengen met een periode van 2 jaar, zolang het totaal niet meer dan 3 jaar is.

Opgepast, je huurovereenkomst wordt een overeenkomst van 9 jaar als:

• je 2 huurovereenkomsten hebt ondertekend en de totale duur langer is dan 3 jaar;
• de oorspronkelijke huurovereenkomst 1 keer stilzwijgend werd verlengd en de totale duur langer is dan 3 jaar;
• je meer dan 2 opeenvolgende huurovereenkomsten hebt ondertekend;
• de oorspronkelijke huurovereenkomst meer dan 1 keer stilzwijgend werd verlengd;
• je in de gehuurde woning bent blijven wonen na het einde van de overeenkomst zonder dat je een nieuwe overeenkomst hebt getekend. In de oorspronkelijke overeenkomst staat niets over een verlenging en de verhuurder maakt er geen probleem van dat je in de gehuurde woning blijft.

Lien

Ja, maar er zijn grenzen.

De volgende voorwaarden moeten vervuld zijn:

• je moet de verlenging schriftelijk bevestigen;
• je mag maximum 2 opeenvolgende huurovereenkomsten hebben;
• de 2^de huurovereenkomst moet dezelfde voorwaarden bevatten als de oorspronkelijke huurovereenkomst;
  
  de duur van de 2de overeenkomst mag wel verschillen (bijvoorbeeld eerst 1 jaar, daarna 2 jaar);
• de totale duur van de huurovereenkomsten mag niet langer zijn dan 3 jaar.

Normaal gezien moet je een verlenging schriftelijk aanvragen, maar er is een uitzondering. Een rechter aanvaardt meestal ook de verlenging als in de oorspronkelijke huurovereenkomst staat dat jij en de verhuurder akkoord gaan met een automatische verlenging. 

Opgelet! Als niet alle voorwaarden voldaan zijn, dan krijg je door de verlenging een huurovereenkomst van 9 jaar. De 9 jaar begint te lopen vanaf het begin van de 1ste overeenkomst. 

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Het hangt ervan af.

• Als de huurovereenkomst niet volgens de regels werd opgezegd, dan blijft de huurovereenkomst verder lopen onder dezelfde voorwaarden. 
  
  Bijvoorbeeld, wanneer de opzeg niet 3 maanden voor de einddatum is verstuurd.

Dezelfde huurprijs geldt, maar de verhuurder heeft de mogelijkheid om jaarlijks te indexeren en driejaarlijks de huurprijs te herzien.

De overeenkomst wordt dan automatisch een overeenkomst van 9 jaar. Die 9 jaar loopt vanaf de begindatum van de huurovereenkomst. De korte huurovereenkomst eindigt niet automatisch.

Om een einde te maken aan de overeenkomst moet je minstens 3 maanden voor de einddatum de overeenkomst opzeggen aan de andere partij.
Je vindt meer informatie onder ‘Eindigt een korte huurovereenkomst automatisch op de einddatum van de overeenkomst?’

• Als de huurovereenkomst wel volgens de regels werd opgezegd, dan kan de verhuurder je uit de woning zetten als je nog in de woning blijft na de einddatum van de huurovereenkomst.
  Je vindt meer informatie onder 'Uithuiszetting'.

 

Opgelet! De korte huurovereenkomst blijft ook verder lopen als:

• er een geldige opzeg gebeurde, maar de verhuurder zich er niet tegen verzet dat je in de woning blijft wonen;
• ze verlengd wordt.
  Je vindt meer informatie in de fiche ‘Kan je meerdere opeenvolgende huurovereenkomsten van korte duur sluiten?’.

Lien

Er staat daarover niets in de Vlaamse regelgeving. Dat betekent dat jij en de verhuurder vrij zijn om de manier van opzeggen vast te leggen in de huurovereenkomst.

Je geeft de opzeg best via een aangetekende brief. Zo ben je zeker dat de verhuurder je opzeg heeft ontvangen en kan je bewijzen wanneer je je opzeg verstuurd hebt. Je moet geen reden geven waarom je opzegt.

Onder 'Documenten' onderaan vind je verschillende modellen om de huurovereenkomst op te zeggen, afhankelijk van de situatie.

Lien

Er staat daarover niets in de Vlaamse regelgeving. Dat betekent dat jij en de verhuurder vrij zijn om de manier van opzeggen vast te leggen in de huurovereenkomst.

Je geeft de opzeg best via een aangetekende brief. Zo ben je zeker dat de verhuurder je opzeg heeft ontvangen en kan je bewijzen wanneer je je opzeg verstuurd hebt. Je moet geen reden geven waarom je opzegt.

Onder 'Documenten' onderaan vind je verschillende modellen om de huurovereenkomst op te zeggen, afhankelijk van de situatie.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Dat hangt af van de begindatum van de huurovereenkomst.

• Heb je een huurovereenkomst gesloten vóór 1 januari 2019?
  
  Dan kan je je huurovereenkomst alleen beëindigen op de einddatum, niet vroeger. Je moet de verhuurder tenminste drie maanden op voorhand verwittigen.
  
  Je kan met de verhuurder wel een andere regeling afspreken in de huurovereenkomst.
  
   
• Heb je een huurovereenkomst gesloten na 1 januari 2019?
  
  Dan kan je de huurovereenkomst opzeggen op eender welk moment. Je moet de verhuurder minstens drie maanden op voorhand verwittigen én een opzegvergoeding betalen.

  
  Die opzegvergoeding is gelijk aan:

  • 1,5 maand huur als je opzegt tijdens het 1ste jaar;
  • 1 maand huur als je opzegt tijdens het 2de jaar;
  • een halve maand huur als je opzegt tijdens het 3^de jaar.

Je vindt een modelbrief om de huurovereenkomst vroegtijdig te beëindigen onder 'Documenten' onderaan.​

Je moet de opzegvergoeding betalen op het  einde van de huurovereenkomst.

Als de verhuurder de huurovereenkomst niet heeft geregistreerd, kan je opzeggen zonder opzegtermijn of opzegvergoeding. De huurovereenkomst stopt dan op de 1ste dag van de eerstvolgende maand.

Hier vind je het schema 'Huurder: je wil voor het einde van de huurovereenkomst vertrekken?'.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Er staat niets over in de Vlaamse regelgeving. Dat betekent dat jij en de verhuurder vrij zijn om de manier van opzeggen vast te leggen in de huurovereenkomst.

Je geeft de opzeg best via een aangetekende brief. Zo ben je zeker dat de verhuurder je opzeg heeft ontvangen en kan je bewijzen wanneer je je opzeg verstuurd hebt. Je moet geen reden geven waarom je opzegt.

Onder 'Documenten' onderaan vind je verschillende modellen om de huurovereenkomst op te zeggen, afhankelijk van de situatie.

Lien

Het hangt er van af:

 

Als de huurovereenkomst is aangegaan vóór 1 januari 2019:

Je kan als verhuurder alleen de overeenkomst vroegtijdig opzeggen als die mogelijkheid in de overeenkomst staat.

Als de huurovereenkomst is aangegaan na 1 januari 2019:

Je kan als verhuurder de huurovereenkomst niet voor de einddatum opzeggen.

Lien

De huurder en de verhuurder kunnen op elk moment samen beslissen om de huurovereenkomst stop te zetten.

Je zet dat best op papier.

1. Vermeld het volgende in het document:

• de datum waarop jullie die beslissing hebben gemaakt;
• de datum van het einde van de huurovereenkomst;
• de datum waarop de nieuwe plaatsbeschrijving plaatsvindt;
• de datum waarop de huurder de huurwaarborg terugkrijgt;
• of er een vergoeding betaald moet worden aan de huurder of de verhuurder.

2. Onderteken beide het papier.

Als jullie allebei jullie verplichtingen hebben nageleefd op het moment van het ondertekenen van dat document en de woning in goede staat is, schrijf dan ook op dat ‘de partijen geen verplichtingen meer hebben tegenover elkaar’.

3. Maak het papier in 2 exemplaren op zodat jij en de verhuurder elk een eigen document hebben.

 

Lien

Neen.

De huurovereenkomst eindigt wanneer er op tijd een opzeg gebeurt.  Als niemand opzegt, wordt de overeenkomst onder dezelfde voorwaarden telkens verlengd met 3 jaar.

• De verhuurder moet de opzeg minstens 6 maanden voor de einddatum van de overeenkomst doen.
• De huurder moet dat minstens 3 maanden voor de einddatum doen.

Meer info over de opzeg vind je onder ‘Hoe moet je de huurovereenkomst opzeggen?’.

Lien

Als zowel de verhuurder als de huurder de overeenkomst niet op tijd opzegt, dan wordt de overeenkomst onder dezelfde voorwaarden verlengd met 3 jaar.

Als huurder kan je net zoals in de vorige 3-jarige periode op elk moment opzeggen: zonder reden, met een opzegtermijn van minstens 3 maanden.

Als verhuurder moet je 6 maanden voor de nieuwe einddatum opzeggen. Je moet geen opzeggingsvergoeding betalen.

Lien

Dat hangt af van de datum waarop je de overeenkomst kan beëindigen.

1. Als het gaat om een beëindiging op een precieze datum: de opzegtermijn begint te lopen vanaf de ontvangst van de opzeg door de verhuurder.
   

   Als je de opzegbrief te laat verstuurt, dus met een te korte opzegtermijn, dan is die in principe niet geldig. Als je de opzegbrief te laat verstuurt, eindigt de huurovereenkomst niet.

   
   

   Alleen als de verhuurder de opzegbrief toch aanvaardt en akkoord gaat met de kortere opzegtermijn, is de opzeg wel geldig.

2. Als je de datum van de beëindiging vrij kan kiezen: de opzegtermijn begint te lopen op de 1^ste dag van de maand na de ontvangst van de opzegbrief.

   Als je de opzegbrief te laat verstuurt, dan kan die wel geldig zijn. De opzegtermijn begint dan te lopen vanaf de volgende maand.

   
   

   Bijvoorbeeld: Je stuurt een opzegbrief op 3 april waarin je zegt dat de opzegtermijn begint te lopen op 1 april. Daarvoor is je brief te laat verzonden. De opzegtermijn begint dan te lopen op 1 mei, de 1^ste dag van de maand na de ontvangst van de opzegbrief.

Lien

Ja, maar enkel in bepaalde gevallen:

1. Zonder een reden te geven.
   
   Je kan als verhuurder enkel opzeggen zonder reden bij het verstrijken van de 1^ste en de 2^de driejarige periode.
   
   Je moet dat 6 maanden op voorhand laten weten aan de huurder.
   
   Daarnaast moet je ook een vergoeding betalen van:

• 6 maanden huur wanneer je de overeenkomst beëindigt op het einde van de 2^de driejarige periode
• 9 maanden huur wanneer je dit doet bij het einde van de 1^de driejarige periode

2. Om grondige renovatiewerken uit te voeren.

• Als je je huurovereenkomst hebt afgesloten na 1 januari 2019: je kan als verhuurder op elk moment de huurovereenkomst beëindigen om grote renovatiewerken uit te voeren. Je moet de huurder 6 maanden op voorhand verwittigen.
  
  Opgelet: wanneer je een opzeg doet tijdens de 1ste driejarige periode, dan kan de opzegtermijn pas aflopen samen met de 1ste driejarige periode. De huurovereenkomst kan niet eindigen voor de 1ste driejarige periode verstreken is.
  
   
• Als je je huurovereenkomst hebt afgesloten vóór 1 januari 2019: je kan voor grote renovatiewerken enkel opzeggen bij het verstrijken van elke driejarige periode.
  
  Je moet de huurder 6 maanden op voorhand verwittigen.

Meer info vind je op de fiche 'Kan je de huurovereenkomst beëindigen omdat je werken wil uitvoeren in de woning?'.

Voorbeelden:

• Je sluit een huurovereenkomst op 1 augustus 2019 voor 9 jaar. De huurovereenkomst eindigt normaal op 1 augustus 2028. In juli 2020 wil je grondige renovatiewerken uitvoeren in de woning. Normaal gezien moet je de huurder 6 maanden op voorhand verwittigen, maar omdat hier de 1ste driejarige periode nog loopt, moet je langer dan 6 maanden wachten. Als je een opzeg doet op 1 januari 2020 zal deze pas eindigen op 2 augustus 2022. Vanaf 2 augustus 2022 kan je de grondige renovatiewerken uitvoeren.
• Je sluit een huurovereenkomst op 1 augustus 2019 voor 9 jaar. De huurovereenkomst eindigt normaal gezien op 1 augustus 2028. Op 1 augustus 2025 wil je grondige renovatiewerken uitvoeren. Je moet de huurder minstens 6 maanden op voorhand verwittigen. Hij moet ten laatste op de hoogte zijn op 31 januari 2025. Je stuurt enkele dagen voor 31 januari 2025 de opzeg.

3. Om zelf in de woning te trekken
   
   Je kan als verhuurder daarvoor op elk moment de huurovereenkomst beëindigen. Je moet de huurder minstens 6 maanden op voorhand verwittigen.
   
    
4. Om een familielid in de woning te laten wonen
   
   Je kan als verhuurder ten vroegste op het einde van de 1^ste driejarige periode de huurovereenkomst beëindigen.
   
   Je moet de huurder minstens 6 maanden op voorhand verwittigen.
   
    
5. De ontbinding via de vrederechter
   
   Je kan aan de vrederechter vragen om de huurovereenkomst te beëindigen. Je kan dat enkel vragen als de huurder zijn verplichtingen niet naleeft (bijvoorbeeld wanneer hij de huur niet betaalt).
   Meer informatie vind je op de fiche ‘Wanneer kan de vrederechter beslissen om de huurovereenkomst te beëindigen?’.
   
    
6. In onderling akkoord met de huurder
   
   Je kan op elk moment onderling met de huurder overeenkomen om de huurovereenkomst te beëindigen.
   Meer informatie vind je op de fiche ‘Hoe kan je de huurovereenkomst beëindigen bij onderling akkoord?’.

Lien

Ja, maar enkel op bepaalde momenten.

Je kan de huurovereenkomst enkel beëindigen zonder reden bij het verstrijken van de 1^ste en de 2^de driejarige periode.

Je moet dat 6 maanden op voorhand laten weten aan de huurder.

Daarnaast moet je ook een vergoeding betalen van

• 6 maanden huur wanneer je dat doet bij het einde van de 2^de driejarige periode;
• 9 maanden huur wanneer je dat doet bij het einde van de 1^ste driejarige periode

Je moet de opzegvergoeding betalen op het einde van de huur en niet op het moment van de opzeg.

Je vindt een modelbrief om de huurovereenkomst als verhuurder vroegtijdig te beëindigen zonder reden onder 'Documenten' onderaan.

Lien

Als er niets anders in je huurovereenkomst staat, kan je de huurovereenkomst op elk moment opzeggen om er zelf in te gaan wonen.

Je moet een opzeggingstermijn van minstens 6 maanden voorzien. Opgelet de opzeggingstermijn begint pas te lopen vanaf de eerste dag van de maand nadat de huurder de opzeg heeft ontvangen.

De opzeg vermeldt:

• de reden van je opzeg (zelf in de woning gaan wonen);
• wie de woning gaat gebruiken. Je vermeldt daarbij de identiteit van de persoon en de band van verwantschap (hier jezelf).

Als de opzeg dat niet vermeldt, dan is hij niet geldig. Je moet dan een nieuwe opzeg doen. De termijn begint pas te lopen van zodra de huurder de nieuwe opzeg heeft ontvangen.

Je vindt een modelbrief om de huurovereenkomst als verhuurder te beëindigen voor eigen gebruik onder 'Documenten' onderaan de pagina.

Na de beëindiging van de huur moet je voldoen aan twee bijkomende voorwaarden:

• Je moet in de woning gaan wonen binnen het jaar na het einde van de opzegtermijn. Als de huurder langer in de woning blijft na het einde van de opzegtermijn, dan begint het jaar pas vanaf wanneer de huurder de woning verlaten heeft.
• Je moet er minstens 2 jaar na elkaar wonen.

Als je die voorwaarden niet naleeft, kan de huurder een vergoeding van 18 maanden huur vragen.

Je moet die vergoeding niet betalen wanneer je er ‘buitengewone omstandigheden’ zijn.

Dat is onder andere:

• een belangrijke reden waardoor je je plannen niet kan uitvoeren;
• een omstandigheid die je niet kon voorzien op het moment van de opzeg.

Bijvoorbeeld: Je krijgt een ernstige ziekte waardoor je niet meer alleen kan wonen. Als je huurder je redenen niet aanvaardt, dan moet de vrederechter beslissen of de redenen ‘buitengewone omstandigheden’ zijn.

Lien

Als er niets anders in je huurovereenkomst staat, kan je als verhuurder de huurovereenkomst op elk moment opzeggen om een familielid er te laten wonen.

Je moet een opzeggingstermijn van minstens 6 maanden voorzien. Opgelet de opzeggingstermijn begint pas te lopen vanaf de eerste dag van de maand nadat de huurder de opzeg heeft ontvangen. 

Opgelet!

• Heb je je huurovereenkomst gesloten vóór 1 januari 2019?
  
  Voor familieleden in de 3^de graad (ooms, tantes, neven en nichten) kan je de huurovereenkomst niet beëindigen tijdens de 1^ste 3 jaar. De opzeggingstermijn van 6 maanden zal ten vroegste stoppen na de 1^ste 3 jaar.
• Heb je je huurovereenkomst gesloten na 1 januari 2019?
  
  Voor al je familieleden kan je de huurovereenkomst niet beëindigen tijdens de 1^ste 3 jaar. De opzeggingstermijn van 6 maanden zal ten vroegste stoppen na de 1^ste 3 jaar.

Met familieleden wordt bedoeld:

• je echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner;
• je kinderen, kleinkinderen of geadopteerde kinderen en de kinderen van de echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner;
• je vader, moeder, grootouders en die van je echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner;
• je broers, zussen, ooms, tantes, neven, nichten en die van je echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner.

De opzeg vermeldt:

• de reden van je opzeg (familieleden die er gaan wonen);
• wie er de woning gaat gebruiken.

Als de opzeg dat niet vermeldt, dan is hij niet geldig. Je moet dan een nieuwe opzeg doen. De termijn begint te lopen van zodra de huurder de nieuwe opzeg heeft ontvangen.

Je vindt een modelbrief om de huurovereenkomst als verhuurder te beëindigen voor eigen gebruik onder 'Documenten' onderaan.​

Na de beëindiging van de huur moeten je ook zorgen dat:

• Je familielid moet in de woning gaan wonen binnen het jaar na het einde van de opzegtermijn. Als de huurder langer in de woning blijft na het einde van de opzegtermijn, dan begint het jaar pas vanaf wanneer de huurder de woning verlaten heeft.
• Hij/zij moet de woning minstens 2 jaar na elkaar bewonen.

Je moet die vergoeding niet betalen wanneer je er ‘buitengewone omstandigheden’ zijn.

Dat is onder andere:

• een belangrijke reden waardoor je familielid zijn/haar plannen niet kan uitvoeren;
• een omstandigheid die zich voordoet buiten je wil;
• een omstandigheid die je niet kon voorzien op het moment van de opzeg.

Bijvoorbeeld: Je vader krijgt een ernstige ziekte waardoor hij niet meer alleen kan wonen. Als je huurder je redenen niet aanvaardt, dan moet de vrederechter beslissen of de redenen ‘buitengewone omstandigheden’ zijn.

Lien

Er staat daarover niets in de Vlaamse regelgeving. Dat betekent dat jij en de verhuurder vrij zijn om de manier van opzeggen vast te leggen in de huurovereenkomst.

Je geeft de opzeg best via een aangetekende brief. Zo ben je zeker dat de verhuurder je opzeg heeft ontvangen en kan je bewijzen wanneer je je opzeg verstuurd hebt. Je moet geen reden geven waarom je opzegt.

Onder 'Documenten' onderaan vind je verschillende modellen om de huurovereenkomst op te zeggen, afhankelijk van de situatie.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Als je de huurovereenkomst hebt beëindigd

• voor eigen gebruik of
• voor grondige renovatiewerken of
• zonder reden op te geven,

dan kan de huurder een tegenopzeg doen.

Dit betekent dat hij verklaart dat hij de overeenkomst zelf vroeger wil beëindigen. Hij moet een opzegtermijn van 1 maand naleven. Die begint te lopen de 1^ste dag van de maand nadat de verhuurder de tegenopzeg ontvangen heeft.

De huurder moet je geen vergoeding betalen. Ook niet wanneer de opzeg gebeurt tijdens de 1^ste 3 jaar van de huurovereenkomst.

Wanneer je huurder een tegenopzeg doet, moet jij nog steeds de motivering en de voorwaarden naleven van je opzeg.

Je vindt een modelbrief om als huurder een tegenopzeg te doen onder 'Documenten' bovenaan.​

Lien

De huurder en de verhuurder kunnen op elk moment samen beslissen om de huurovereenkomst stop te zetten.

Je zet dat best op papier.

1. Vermeld het volgende in het document:

• de datum waarop jullie die beslissing hebben gemaakt;
• de datum van het einde van de huurovereenkomst;
• de datum waarop de nieuwe plaatsbeschrijving plaatsvindt;
• de datum waarop de huurder de huurwaarborg terugkrijgt;
• of er een vergoeding betaald moet worden aan de huurder of de verhuurder.

2. Onderteken beide het papier.

Als jullie allebei jullie verplichtingen hebben nageleefd op het moment van het ondertekenen van dat document en de woning in goede staat is, schrijf dan ook op dat ‘de partijen geen verplichtingen meer hebben tegenover elkaar’.

3. Maak het papier in 2 exemplaren op zodat jij en de verhuurder elk een eigen document hebben.

Je vindt een modelovereenkomst om de huur bij onderling akkoord te beëindigen onder 'Documenten' onderaan de pagina. 

Lien

1. Werd de huurovereenkomst gesloten na 1 januari 2019?

Dan eindigt de huurovereenkomst automatisch 2 maanden na het overlijden van de huurder. De erfgenamen kunnen binnen die termijn verklaren dat ze de huurovereenkomst willen verderzetten.

Als de erfgenamen niet reageren of laten weten dat ze de overeenkomst willen beëindigen, dan eindigt de overeenkomst na 2 maanden. De verhuurder heeft dan recht op een vergoeding van 1 maand huur.

Als de huurder geen erfgenamen heeft, zal de gehuurde woning na 2 maanden nog niet leeggemaakt zijn. Dan moet de verhuurder aan de rechtbank vragen om een curator aan te stellen. Dat is een persoon die de bezittingen van de huurder beheert na diens dood en alle lopende verbintenissen afrondt. De curator verkoopt meestal de inhoud van de gehuurde woning en betaalt daarmee de verhuurder.

 

2. Werd de huurovereenkomst gesloten vóór 1 januari 2019?

Dan stopt de huurovereenkomst niet automatisch.

Daardoor:

• worden de erfgenamen zelf huurders. Zij staan dus in voor het betalen van de huur en het onderhoud van de gehuurde woning.
• moeten de erfgenamen rekening houden met de opzegtermijn en opzegvergoeding als ze de huurovereenkomst willen stopzetten.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

De huurwaarborg komt niet automatisch vrij als de huurder overlijdt.

1. Als de huurder erfgenamen heeft:

Als de erfgenamen de huurwaarborg willen vrij krijgen, dan moeten ze na het einde van de huurovereenkomst een aantal documenten naar de bank brengen:

• Een formulier dat ondertekend is door de verhuurder en de erfgenamen zelf;
• Een overlijdensattest van de gemeente;
• Een attest van erfopvolging.

Opgelet:

• Als de huurovereenkomst werd afgesloten na 1 januari 2019, dan eindigt ze automatisch 2 maanden na het overlijden van de huurder, tenzij de erfgenamen anders laten weten.
• Als de huurovereenkomst werd afgesloten vóór 1 januari 2019, dan zetten de erfgenamen de huurovereenkomst verder. Ze moeten de regels voor de opzegtermijn en -vergoeding naleven om de overeenkomst te kunnen beëindigen.

2. Als de huurder geen erfgenamen heeft:

De verhuurder kan aan de rechter vragen om een curator aan te stellen. De curator is een persoon die de bezittingen van de huurder beheert na diens dood en alle lopende verbintenissen afrondt.

Als er onenigheid is over wie recht heeft op de huurwaarborg: de verhuurder of de erfenis van de huurder, dan beslist de vrederechter.

Lien

Dat hangt ervan af wanneer de huurovereenkomst werd gesloten.

1. Werd de huurovereenkomst gesloten na 1 januari 2019?

De verhuurder heeft niet het recht om de woning op eigen houtje leeg te maken. Hij kan aan de vrederechter vragen om een curator aan te stellen, na 2 maanden vanaf het overlijden van de huurder. De curator is een persoon die de bezittingen van de huurder beheert na diens dood en alle lopende verbintenissen afrondt.

Dit kan alleen als er geen erfgenamen zijn of als ze de erfenis niet aanvaarden.

De vrederechter maakt een plaatsbeschrijving op van de inhoud van de gehuurde woning. Hij geeft die aan de curator, die de inhoud verkoopt. Met de opbrengst betaalt de curator de verhuurder. Die heeft recht op een vergoeding van 1 maand huur.

Als de huurder wel erfgenamen heeft die de erfenis aanvaarden, kan de vrederechter geen curator aanstellen. De taak van de curator stopt als de erfgenamen zich later bekend maken.

2. Werd de huurovereenkomst gesloten vóór 1 januari 2019?

Dan heeft de verhuurder ook niet zomaar het recht om de woning leeg te maken. Als er geen erfgenamen zijn of als zij de erfenis niet aanvaarden, kan de verhuurder bij de rechtbank van eerste aanleg vragen om een curator aan te stellen.

De curator beslist over het verdere verloop van de huurovereenkomst.

Als er wel erfgenamen zijn dan loopt de huurovereenkomst gewoon verder.

Lien

Een uithuiszetting kan enkel plaatsvinden wanneer de verhuurder een uitvoerbare titel heeft.

Die uitvoerbare titel is normaal een vonnis van het vredegerecht dat de huurovereenkomst beëindigt en de uithuiszetting beveelt.

Dit zijn de verschillende stappen van een uithuiszetting:

1. De verhuurder moet de toestemming voor een uithuiszetting vragen aan de vrederechter van het kanton van de plaats waar de woning ligt.
   
   De verhuurder kan dat vragen:

• via een verzoekschrift of;
• via een gezamenlijk verzoekschrift of;
• via een vrijwillige verschijning of;
• via een dagvaarding.

Een verzoekschrift is goedkoper dan een dagvaarding.

2. De huurder en de verhuurder worden opgeroepen door de vrederechter.
   
   De rechter probeert hen eerst te verzoenen. Als dat niet lukt, neemt hij zelf een beslissing. Hij kan daarbij kiezen voor een uithuiszetting (dat is vaak het geval wanneer de huurder minstens 2 keer zijn huur niet betaald heeft).

3. De verhuurder moet de beslissing van de vrederechter laten betekenen door een gerechtsdeurwaarder.
   
    
4. 1 maand na de betekening (of een kortere termijn die in de beslissing staat zoals bepaald door de beslissing), kan de gerechtsdeurwaarder overgaan tot de uithuiszetting.

Het OCMW wordt op de hoogte gebracht als een huurder uit zijn woning dreigt gezet te worden.
Meer info vind je op de fiche ‘Wat doet het OCMW bij een uithuiszetting?’.

In de praktijk verloopt de uithuiszetting zelf als volgt:

1. De gerechtsdeurwaarder bepaalt een datum voor de uithuiszetting.
   
   Hij verwittigt de huurder daarvan:

• wanneer de huurovereenkomst is aangegaan vóór 1 januari 2019: minstens vijf werkdagen op voorhand;
• wanneer de huurovereenkomst is aangegaan na 1 januari 2019: minstens 7 kalenderdagen op voorhand.

2. De gerechtsdeurwaarder komt samen met de politie en gemeentelijke ambtenaren bij de huurder langs.
   
    
3. Als de huurder hen niet binnenlaat, dan doet de gerechtsdeurwaarder beroep op een slotenmaker.
   
    
4. In de woning maakt de gerechtsdeurwaarder een lijst op van de meubels. De meubels worden dan vervoerd naar de plaats die de huurder kiest. De huurder moet de transportkosten betalen.
   
    
5. Als de huurder geen plaats heeft gekozen voor de goederen, dan registreert de gemeente de goederen en nemen de gemeenteambtenaren de goederen mee. Die worden maximum 6 maanden bewaard.
   
    
6. Op het moment dat de huurder zijn goederen komt ophalen bij de gemeente, betaalt hij de kosten voor het wegnemen en de bewaring van zijn goederen. Als hij niet betaalt, dan geeft de gemeente enkel de goederen mee die niet in beslag kunnen worden genomen (zoals zijn kleding, tafels, wasmachine enz.).

Lien

Het hangt er van af of er al een procedure uithuiszetting gestart is of niet.

1. Als er nog geen procedure is gestart door de verhuurder:

• Je huurovereenkomst loopt ten einde
  
  Wanneer de verhuurder je al heeft laten weten dat de huurovereenkomst niet verlengd wordt, maar je nog geen andere woning hebt gevonden om in te verblijven, kan je vragen om een uitzonderlijke verlenging van je huur om buitengewone omstandigheden.
  Je vindt een modelbrief onder documenten.
  
   
• Je bent te laat met de betaling van de huur
  
  Wanneer de verhuurder dreigt met een uithuiszetting, probeer dan eerst tot een onderling akkoord te komen. Je kan hem bijvoorbeeld een afbetalingsplan, een gedeeltelijke betaling enz. voorstellen. Respecteer dan zeker de gemaakte overeenkomst.

  
  Probeer in de toekomst met de verhuurder te praten over je financiële problemen voordat je stopt met betalen. Het is in ieders belang om een oplossing te vinden.  

2. Als er al een procedure loopt bij de vrederechter:

Voordat de vrederechter een beslissing neemt, hoort hij eerst alle partijen. Tijdens dat gesprek kan je een ander voorstel doen dan een uithuiszetting.

Als de verhuurder een uithuiszetting vraagt omdat je de huurgelden betaalt, dan kan je bijvoorbeeld voorstellen om een afbetalingsplan voor de onbetaalde huurgelden op te stellen en in budgetbeheer te gaan bij het OCMW. Zo kan de verhuurder erop vertrouwen dat hij zijn huurgelden zal ontvangen.

Als de vrederechter je voorstel goed vindt, dan kan hij de uithuiszetting uitstellen zolang je de afspraken naleeft.

3. Na de betekening van de uithuiszetting door de gerechtsdeurwaarder:

Wanneer je een brief van de gerechtsdeurwaarder ontvangt met de uithuiszetting, dan moet je voor de aangegeven datum de woning verlaten.

Je mag dan niet meer in de woning blijven. Zelfs wanneer je de huur toch nog betaalt, moet je de woning verlaten.

Je kan steeds proberen om een nieuw akkoord te sluiten met je verhuurder. In de praktijk is het eerder zeldzaam dat de verhuurder dat nog wil.

Lien

1. Reageer zo snel mogelijk als je een brief krijgt (betalingsherinnering, ingebrekestelling, enz).
   
    
2. Vraag betalingsfaciliteiten of stel een afbetalingsplan voor.
   
    
3. Probeer te bemiddelen met je schuldeiser(s) via schuldbemiddeling.
   
    
4. Vraag een collectieve schuldenregeling aan als je daarvoor in aanmerking komt.

Tip: wees zo transparant mogelijk met je schuldeiser over je financiële situatie. Zo geef je een goed beeld wat voor jou haalbaar is om je schuld te betalen. Je maakt zo meer kans om tot een akkoord te komen met je schuldeiser en een gedwongen invordering te voorkomen.

 

Je vindt meer info op de website van het steunpunt Mens en Samenleving (SAM), dienst schuldhulpverlening, zoals:

• de gegevens van hun helpdesk voor budget- en schuldhulpverleners;
• hun website: http://www.eerstehulpbijschulden.be/

Zelfstandige ondernemers die hun schulden niet kunnen betalen, kunnen contact opnemen met  Dyzo.

 

Lien

Als je aan bepaalde voorwaarden voldoet.

 

De juridische tweedelijnsbijstand houdt in dat de overheid (gedeeltelijk) de kosten van je advocaat betaalt.

Het gaat om een advocaat die je helpt:

• bij een gerechtelijke procedure: je vertegenwoordigen als eiser of als verweerder, dossier opvolgen, … ;
• buiten een gerechtelijke procedure: een uitgebreid advies over je situatie geven, een akkoord onderhandelen, een ingebrekestelling sturen, …

Juridische tweedelijnsbijstand gaat enkel om de advocatenkosten. De overheid komt niet tussen in de kosten van een vakbond of een belangenorganisatie als die je bijstaan bij een gerechtelijke procedure.

 

Je kan recht hebben op juridische tweedelijnsbijstand:

• ofwel omdat je tot een specifieke categorie van personen behoort (minderjarige, leefloontrekker,…);
• ofwel omdat je inkomsten onder de bepaalde grens liggen.

Meer info vind je onder ‘De voorwaarden voor juridische tweedelijnsbijstand’.

Je kan op de fiches nakijken of je tot één van de opgesomde categorieën behoort.

Als je aan de voorwaarden voldoet, ben je niet verplicht om gebruik te maken van gratis juridische bijstand. .

Opgelet: verwar juridische tweedelijnsbijstand niet met rechtsbijstand!

• Juridische tweedelijnsbijstand zorgt ervoor dat je (gedeeltelijk) geen advocatenkosten moet betalen;
• Rechtsbijstand zorgt ervoor dat je (gedeeltelijk) geen gerechtskosten (kosten van de procedure voor de rechtbank) moet betalen.

 

Lien

Ja, onder bepaalde voorwaarden. Dat is de procedure van herstel in eer en rechten ​(of het eerherstel).

Je kan herstel in eer en rechten aanvragen voor alle veroordelingen die niet automatisch uitgewist worden.

Om een herstel in eer en rechten te bekomen, moet je een verzoekschrift indienen bij de procureur des Konings van het gerechtelijke arrondissement waarin je woont.

De Kamer van Inbeschuldigingstelling onderzoekt je aanvraag en beslist.

Een herstel in eer en rechten heeft grote gevolgen, aangezien je uittreksel uit het strafregister opnieuw volledig blanco wordt. Daarom moeten er een aantal strenge voorwaarden vervuld zijn om een herstel in eer en rechten te kunnen krijgen:

• Er moet een bepaalde proefperiode verstreken zijn waarbinnen je:
  
  • een vaste woonplaats hebt gehad;
  • je leven gebeterd hebt en je goed gedragen hebt.

De duur van die proefperiode ligt tussen 3 jaar en 10 jaar, afhankelijk van de zwaarte van je eerdere veroordeling. De periode begint te lopen wanneer je (voorwaardelijk) vrij wordt gelaten of wanneer de straf niet meer kan uitgevoerd worden.

• De gevangenisstraffen waartoe je veroordeeld bent, moeten zijn uitgezeten. Wanneer je onder voorwaarden bent vrijgelaten, moet de periode met voorwaarden beëindigd zijn.
  
   
• Geldboetes, schadevergoedingen en hun intresten en gerechtskosten moeten volledig betaald zijn.
  
   
• Je mag nog geen herstel in eer en rechten gekregen hebben in de voorbije 10 jaar.

Lien

Ouders hebben een plicht tot levensonderhoud (voeding, kleding, huisvesting, enz.), opvoeding, toezicht, opleiding, gezondheid en welzijn tegenover hun kinderen.

Die plicht geldt tot het kind zijn opleiding beëindigd heeft en in staat is om voor zichzelf te zorgen.

Ze vloeit voort uit de afstammingsband en geldt voor beide ouders. Het gaat hier om de juridische ouders (dat zijn de ouders die officieel geregistreerd staan). Je kan er geen afstand van doen.

Iedere ouder moet bijdragen in verhouding tot zijn middelen. Daaronder verstaan we:

• alle officiële inkomsten, zowel uit roerende als onroerende goederen (loon, vervangingsinkomen, inkomsten uit beleggingen, huurinkomsten, enz.)
• ook de inkomsten die niet zijn aangegeven (als aan je levensstandaard duidelijk te zien is dat je meer inkomsten hebt dan dat je officieel aangeeft, kan de rechter daar rekening mee mee houden)
• alle voordelen zoals bijvoorbeeld bedrijfswagen, premies, maaltijdcheques, enz.
• ook niet-financiële voordelen zoals de taak die één van de ouders op zich neemt om het kind naar school en naar de hobby’s te brengen, om alle administratieve of medische zaken op zich te nemen, om de kinderen een bezigheid te geven tijdens de vakanties, …

De bijdragen van de ouders moeten het kind toelaten om te genieten van dezelfde levensstandaard als zijn ouders, rekening houdend met hun gezamenlijke middelen. Die plicht betekent meestal dat de inspanning van de ouders meer zal zijn dan de minimumkost van een kind.

In de eerste plaats vervult een ouder die plicht bij voorkeur spontaan en in natura. Dat betekent dat de ouders het kind een verblijf, eten, kleren, enz. aanbieden.

Kan dat niet in natura, dan vervult de ouder zijn plicht door een som geld te betalen, waarmee dan de kosten kunnen worden betaald.

Lien

Om een erfenis te verwerpen, moet je een verklaring afleggen bij een notaris. De notaris stelt van je verklaring een verwerpingsakte op. Je mag vrij kiezen bij welke notaris je de verklaring aflegt. Je bent niet verplicht om dat bij de notaris van de overleden persoon te doen.   Hoeveel kost een verklaring van verwerping? Dat hangt af van hoeveel het netto-actief van de erfenis is. Het netto-actief is het bedrag dat overblijft  als je van het geld en de goederen van de overleden persoon zijn/haar schulden aftrekt. Als het netto-actief van de erfenis: minder is dan 5219,21 euro, dan is de verklaring van verwerping gratis; meer is dan 5219,21 euro, dan moet je betalen voor de akte. Opgelet: ook als het netto-actief van de erfenis minder is dan 5219,21 euro, dan rekenen sommige notarissen toch administratiekosten aan om de verwerpingsakte op te stellen (dossierkosten, opzoekingskosten, enzovoort). Informeer je bij je notaris bij je eerste afspraak. De akte van verwerping wordt bekendgemaakt in het centraal erfrechtregister. Als het netto-actief van de erfenis die je verwerpt minder is dan 5219,21 euro, dan is de publicatie gratis. In principe heb je 30 jaar de tijd om de erfenis te verwerpen. Opgelet: schuldeisers kunnen je aanspreken om te betalen om je zo te dwingen om sneller een keuze te maken. Als je overweegt om de erfenis te verwerpen, dan mag je geen handeling als erfgenaam stellen, zoals bijvoorbeeld de woning leegmaken. Anders riskeer je dat schuldeisers dat als een stilzwijgende aanvaarding interpreteren. Als je twijfelt of je de erfenis moet aanvaarden of niet, contacteer dan een notaris. Je kan een erfenis niet stilzwijgend verwerpen. Eens je de erfenis verworpen hebt kan je die keuze niet meer veranderen. Je kan dan achteraf niet meer aanvaarden en omgekeerd. Opgelet! Als je kinderen hebt en je verwerpt een erfenis, dan erven je kinderen in jouw plaats. Dat noem je plaatsvervulling. Elk kind moet beslissen of het de erfenis aanvaardt of verwerpt. Als jij en je kinderen de erfenis verwerpen, kunnen jullie dat in één verklaring van verwerping doen. Als je kinderen minderjarig zijn, moet je de toestemming van de vrederechter hebben.

Lien

De Dienst voor alimentatievorderingen (DAVO) is een dienst binnen de Federale Overheidsdienst Financiën.

DAVO heeft 2 grote taken:

• Het vordert onbetaald onderhoudsgeld in bij de onderhoudsplichtige (zowel onderhoudsbijdragen voor de kinderen als een onderhoudsuitkering voor de ex-partner);
• Het geeft voorschotten op onderhoudsbijdragen voor de kinderen.

Om een tussenkomst van DAVO te kunnen vragen, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen.

Eens je DAVO hebt ingeschakeld om de achterstallen in te vorderen, kan je zelf geen stappen meer zetten. Je kan bijvoorbeeld zelf niet meer naar de gerechtsdeurwaarder stappen.

Als je dat toch wil doen, dan moet je DAVO verwittigen, zodat zij hun tussenkomst stopzetten. Dat doe je best via een aangetekende brief.

Onder ‘documenten’ vind je een samenvattend schema met de voorwaarden voor een tussenkomst van DAVO.

Je kan je aanvraag online indienen of via een papieren aanvraagformulier. Je vindt de modellen onder 'documenten'. 

Lien

1. De ouder die recht heeft op de bijdragen moet gedomicilieerd zijn in België. De andere ouder, die moet betalen, moet niet noodzakelijk gedomicilieerd zijn in België.

2. De ouder die moet betalen heeft minstens 2 maanden niet betaald in de 12 maanden voorafgaand aan de aanvraag. Het maakt niet uit of het gaat om 2 opeenvolgende maanden of niet.

3. De onderhoudsbijdrage werd vastgelegd in een vonnis (ook een akkoord bekrachtigd door de rechter) of een akte bij de notaris.

 

Je kan een maandelijks voorschot krijgen voor toekomstige onderhoudsgelden voor een termijn van 6 maanden. Die termijn kan verlengd worden als je nog steeds aan de voorwaarden voldoet. De voorschotten zijn beperkt tot 175 euro per maand per kind.

Vroeger was er een inkomensgrens als je voorschotten wilde ontvangen op toekomstige onderhoudsbijdragen. Die voorwaarde is sinds 1 juni 2020 afgeschaft.

Praktische info rond de voorwaarden en hoe je een aanvraag moet indienen bij DAVO, vind je op de website van de FOD Financiën. 

Lien

De Dienst voor alimentatievorderingen (DAVO) is een dienst binnen de Federale Overheidsdienst Financiën.

DAVO heeft 2 grote taken:

• Het vordert onbetaald onderhoudsgeld in bij de onderhoudsplichtige;
• Het geeft voorschotten op onderhoudsbijdragen voor de kinderen.

Als je de onderhoudsbijdrage voor de kinderen niet betaald hebt, kan de andere ouder aan DAVO vragen om de bijdrage bij jou te komen invorderen of om hem/haar voorschotten te geven.

Om een tussenkomst van DAVO te kunnen vragen, moeten aan een aantal voorwaarden voldaan zijn:

• De andere ouder, die recht heeft op het onderhoudsgeld, moet zijn/haar domicilieadres in België hebben.
• Je hebt 2 maanden de onderhoudsbijdrage niet, of niet volledig, betaald in de laatste 12 maanden.
• De onderhoudsbijdrage is vastgesteld in:
  
  • een beslissing van de rechtbank (bijvoorbeeld een echtscheiding of voorlopige maatregelen van de familierechtbank);
  • of een andere authentieke akte (bijvoorbeeld een overeenkomst in een notariële akte bij een echtscheiding).
    
     

• Om voorschotten te krijgen, moest vroger nog een extra voorwaarde vervuld zijn: de inkomsten van de ouder die de voorschotten vroeg, mochten niet hoger zijn dan een bepaald bedrag.
  
  Die voorwaarde is afgeschaft vanaf 1 juni 2020.

Als de andere ouder de tussenkomst van DAVO voor voorschotten heeft gekregen, dan moet je in de toekomst de onderhoudsbijdrage aan DAVO betalen.

Als aan DAVO gevraagd is om de achterstallen bij jou in te vorderen, dan kan er beslag gelegd worden op je inkomsten of op de terugbetalingen van de belastingen die je normaal zou ontvangen.

Onder ‘documenten’ vind je een samenvattend schema met de voorwaarden voor een tussenkomst van DAVO.

Je kan je aanvraag online indienen of via een papieren aanvraagformulier. Je vindt de modellen onder 'documenten'. 

Lien

Als je een factuur ontvangt, dan kunnen er verschillende redenen zijn waarom je niet akkoord gaat. 

Bijvoorbeeld:  

• de prijs komt niet overeen met wat je op voorhand hebt afgesproken;  

• 
  

  het geleverde product is niet het juiste product; 

• 
  

  je product is te laat geleverd; 

• 
  

  je was niet tevreden over de dienstverlening. 

 

Als je niet akkoord gaat met de factuur, dan kan je aan de onderneming uitleg of prijsvermindering vragen.  

Als je geleverde goed niet het juiste is, dan kan je vragen om het te vervangen.  

 

Als je nog niet akkoord gaat, is het belangrijk dat je nog niet betaalt, maar wel schriftelijk reageert binnen een maand. Dat kan via e-mail, brief of aangetekend schrijven. Je legt dan duidelijk uit waarom je niet akkoord gaat met de factuur en je stelt een oplossing voor. Op die manier kan je onderling tot een akkoord komen.  

 

Als je deels akkoord bent, kan het ‘niet-betwiste’ stuk al betalen.  

 

Opgelet: als je niet reageert, dan ga je eigenlijk akkoord met de factuur en ben je verplicht te betalen. 

 

Als je onderling niet tot een akkoord komt, dan kan je:  

• een klacht indienen bij de Consumentenombudsdienst: Consumententombudsdienst | (consumentenombudsdienst.be). Zij bemiddelen om een oplossing te vinden buiten de rechtbank. 

 

• een verzoening vragen aan de rechter.   

      Meer informatie vind je op: Brochure verzoening.

 

• aan de rechter vragen om een beslissing te nemen over jullie conflict.  

      In dat geval moet je de verkoper in gebreke stellen.  

      Meer info vind je op de fiche: Wat is een ingebrekestelling? | Helderrecht.be 

 

      Daarna kan je de verkoper dagvaarden voor de rechtbank.  

      Meer info vind je op de fiche: Hoe start je een procedure op bij de rechtbank?

 

De fiche ‘Wat als je je schulden niet kan betalen?’ geeft je meer informatie over wat je kan doen als je een factuur niet kan betalen.  

Lien

Dat hangt af van wanneer je je huurcontract hebt gesloten.

• Heb je een huurcontract gesloten vóór 1 januari 2019?

Dan moet je kijken of je huurcontract een 'vaste datum' heeft. Een huurcontract krijgt een 'vaste datum' door het te laten registreren.

• Werd je huurcontract geregistreerd voordat de woning verkocht werd?
  
  Dan neemt de nieuwe eigenaar alle rechten en plichten van de vorige eigenaar over. Hij kan het huurcontract alleen opzeggen onder dezelfde voorwaarden als de vorige eigenaar.
  
   
• Werd je huurcontract niet geregistreerd voordat de woning verkocht werd?
  
  Dan is het mogelijk dat de nieuwe eigenaar niet op de hoogte was van het huurcontract.
  
  Er zijn 2 mogelijkheden:
  • ​Je woont minder dan 6 maanden in de huurwoning: dan ben je niet beschermd. De nieuwe eigenaar kan het huurcontract beëindigen zonder reden of vergoeding.
  • Je woont al minstens 6 maanden in de huurwoning: de nieuwe eigenaar neemt de rechten en plichten van de vorige eigenaar over, maar met 1 uitzondering: 
    
    Hij kan het huurcontract beëindigen:
    • ​​om er zelf te gaan wonen of grote werken uit te voeren of met een vergoeding te betalen;
    • met een opzegtermijn van 3 maanden;
    • op eender welk moment (hij moet niet het einde van een 3-jarige periode afwachten).

Opgelet! Als de nieuwe eigenaar van die uitzondering wil gebruik maken, dan moet hij de opzeg doen binnen de 3 maanden nadat de notariële akte van de verkoop is getekend.

• Heb je een huurcontract gesloten na 1 januari 2019?

Dan kan de nieuwe eigenaar enkel opzeggen onder dezelfde voorwaarden als de vorige eigenaar.

De koper neemt de plaats in van de verkoper. Hij wordt jouw verhuurder en neemt alle rechten en plichten over. Hij moet het huurcontract respecteren. Je moet geen nieuw huurcontract afsluiten met de nieuwe eigenaar.

Dat is een algemene regel en geldt zelfs als er in het huurcontract staat dat je moet vertrekken als de woning verkocht wordt.Als de nieuwe verhuurder het huurcontract wil beëindigen, dan moet hij de regels rond de opzeg naleven.

De verhuurder die de woning wil verkopen, moet de koper uitdrukkelijk op de hoogte brengen van het huurcontract.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

De huurovereenkomst stopt niet automatisch door de dood van de verhuurder.

De erfgenamen van de verhuurder nemen de rechten en plichten van zijn huurovereenkomst over. Als zij de huurovereenkomst willen beëindigen, dan moeten ze de regels van de opzegtermijnen en opzegvergoedingen naleven.

Lien

Dat hangt af van de datum waarop je de overeenkomst kan beëindigen.

1. Als het gaat om een beëindiging op een precieze datum: de opzegtermijn begint te lopen vanaf de ontvangst van de opzeg door de verhuurder.
   
   Dat is het geval wanneer je:

• de overeenkomst wil beëindigen op de einddatum van de huurovereenkomst;
• de overeenkomst wil beëindigen als verhuurder na een 3-jarige periode bij een huurovereenkomst van 9 jaar.

2. Als je de datum van de beëindiging vrij kan kiezen: de opzegtermijn begint te lopen op de 1^ste dag van de maand na de ontvangst.  

 

3 voorbeelden ter verduidelijking:

1. Beëindiging op precieze datum:

• Huurovereenkomst aangegaan op 1 augustus 2017
  voor 3 jaar
  als huurder.

  
  Als je niets hebt afgesproken met de verhuurder kan je de huurovereenkomst enkel beëindigen op de einddatum, namelijk 1 augustus 2020. Je moet een opzegtermijn van 3 maanden respecteren. De verhuurder moet jouw opzegbrief ten laatste op 30 april 2020 ontvangen. Je stuurt de brief dus enkele dagen voor 30 april 2020.

2. Beëindiging vrij te kiezen:

• Huurovereenkomst aangegaan op 1 augustus 2019
  voor 3 jaar
  als huurder.

  
  Het Vlaamse Woninghuurdecreet is van toepassing. Je mag je huurovereenkomst op elk moment opzeggen, op voorwaarde dat je de opzegtermijn en opzegvergoeding respecteert. Als je opzegt op 15 augustus 2020, dan start de opzegtermijn op 1 september 2020 en loopt de huurovereenkomst af op 1 december 2020. Je moet wel een opzegvergoeding betalen.
  
   

• Huurovereenkomst aangegaan op 1 augustus 2019
  voor 9 jaar
  als huurder.

  
  Je mag je huurovereenkomst op elk moment opzeggen, op voorwaarde dat je de opzegtermijn en opzegvergoeding respecteert. Als je je opzegbrief stuurt op 15 augustus 2025, dan ontvangt de verhuurder die enkele dagen later. De opzegtermijn van 3 maanden begint te lopen op de 1^ste dag van de maand erna, namelijk 1 september 2025, en loopt af op 1 december 2025.

Lien

Neen.

De huurovereenkomst eindigt enkel als de huurder of de verhuurder minstens 3 maanden voor de einddatum van de overeenkomst de huur opzegt.

Je vindt een modelbrief om een overeenkomst van korte duur te beëindigen op de einddatum onder 'Documenten' onderaan.

Als je je huurovereenkomst wil opzeggen vóór de einddatum, dan is de begindatum van je huurovereenkomst belangrijk om te weten of dat kan.
Meer informatie vind je onder ‘Kan je je huurovereenkomst van korte duur opzeggen voor de einddatum?’

De huurder en verhuurder kunnen ook altijd onderling overeenkomen om de huurovereenkomst voor de einddatum te beëindigen.

Lien

Ja.

Je kan de huurovereenkomst op elk moment beëindigen, zolang je de verhuurder 3 maanden op voorhand op de hoogte brengt. Als huurder moet je nooit een reden geven voor de beëindiging.

Als je opzegt tijdens de eerste 3 jaar moet je wel een opzegvergoeding betalen aan de verhuurder. Die vergoeding betaal je na de beëindiging en is:

• 3 maanden huur als je de huur beëindigt in het 1^ste jaar;
• 2 maanden huur als je de huur beëindigt in het 2^de jaar;
• 1 maand huur als je de huur beëindigt in het 3^de jaar.

Je vindt een modelbrief om de huurovereenkomst vroegtijdig te beëindigen onderaan bij 'Documenten'.​

Als je huurovereenkomst niet werd geregistreerd door de verhuurder dan kan je de huur op elk moment beëindigen zonder opzegtermijn of opzegvergoeding.

Hier vind je het schema 'Huurder: je wil voor het einde van de huurovereenkomst vertrekken?'.

 

 Deze fiche werd geschreven met de financiële steun van de Vlaamse overheid.

Lien

Ja, je kan de huurovereenkomst beëindigen om grondige renovatiewerken uit te voeren.

• Heb je de huurovereenkomst afgesloten vóór 1 januari 2019?
  
  Je kan als verhuurder de overeenkomst enkel beëindigen op het einde van elke driejarige periode.

  
  Je moet de huurder 6 maanden op voorhand een opzegbrief versturen.
  
   

Voorbeeld: Je sloot een huurovereenkomst voor 10 jaar op 1 augustus 2018. De huurovereenkomst eindigt normaal op 1 augustus 2028. Je kan de huurovereenkomst vroegtijdig opzeggen op:

Uiterlijke datum opzegbrief	Datum einde huurovereenkomst
31 januari 2021	1 augustus 2021
31 januari 2024	1 augustus 2024
31 januari 2027	1 augustus 2027

 

Als je eigenaar bent van verschillende woningen in hetzelfde gebouw, dan kan je de huurovereenkomst beëindigen:

 

• ten vroegste na 1 jaar;
• vanaf het 2e jaar: op elk moment.

Je moet de huurder 6 maanden op voorhand een opzegbrief versturen.

• Heb je de huurovereenkomst afgesloten na 1 januari 2019?
  
  Je kan de huurovereenkomst in principe beëindigen op elk ogenblik. Je moet de huurder 6 maanden op voorhand een opzegbrief versturen.

  
  Opgelet: als je de opzegbrief verstuurt in de 1ste 3 jaar van de huurovereenkomst, dan heeft je opzeg pas uitwerking op het einde van het 3e jaar. Je kan de huurovereenkomst niet eerder beëindigen.

  
  Voorbeelden:

• Je sluit een huurovereenkomst op 1 augustus 2019 voor negen jaar. De huurovereenkomst eindigt normaal op 1 augustus 2028. Je wil de huurovereenkomst vroegtijdig - in juli 2020 - beëindigen, omdat je grondige renovatiewerken wil uitvoeren in de woning. Je moet je huurder in principe een opzegbrief versturen ten laatste 6 maanden voor je de overeenkomst wil beëindigen: dus in januari 2020. Omdat je huurovereenkomst in juli 2020 nog geen 3 jaar loopt, moet je langer wachten: tot 2 augustus 2022. Dat is de vroegste datum waarop je aan je grondige renovatiewerken kan beginnen.
  
   
•  Je sluit een huurovereenkomst op 1 augustus 2019 voor negen jaar. De huurovereenkomst eindigt normaal gezien op 1 augustus 2028. Op 1 augustus 2025 wil je grondige renovatiewerken uitvoeren. Je moet de huurder minstens 6 maanden op voorhand een opzegbrief versturen, dus ten laatste op 31 januari 2025. Je stuurt enkele dagen voor 31 januari 2025 de opzegbrief.
  
   

De opzeg moet:

• de reden van de opzeg vermelden (grondige werken die je wil uitvoeren);
• aanduiden dat het om grote renovatiewerken gaat.

Je kan je huurovereenkomst niet beëindigen voor elk type renovatiewerken. Het moet gaan om werken die:

• uitgevoerd worden in het deel van de woning waar de huurder verblijft;
• meer kosten dan 3 jaar huur;
  
  Wanneer het gaat om een gebouw waar meerdere huurwoningen van dezelfde verhuurder zijn en waaraan hij werken wil uitvoeren moeten de kosten meer zijn dan 2 jaar huur.
• toegelaten zijn volgens de regels van ruimtelijke ordening.

Als deze voorwaarden niet zijn voldaan, dan is de opzeg niet geldig. Je moet dan een nieuwe opzeg doen. De termijn begint pas te lopen van zodra de huurder de nieuwe opzeg heeft ontvangen.

Samen met de opzeg moet je de volgende documenten versturen:

• de bouwvergunning, wanneer dit nodig is voor de werken;
• een gedetailleerd ontwerp of een beschrijving van de werken met een gedetailleerde begroting van de kosten of een aannemingsovereenkomst.

Nadat de huurovereenkomst beëindigd is, moeten er nog twee voorwaarden voldaan zijn:

• de werken moeten beginnen binnen de 6 maanden na de opzegging
• de werken moeten afgerond zijn binnen de 24 maanden na de opzegging.

De huurder mag je om documenten vragen die bewijzen dat de werken binnen die periode zijn uitgevoerd. Je moet hem die dan gratis geven.

Als de werken niet worden uitgevoerd binnen die termijn, dan kan de huurder je een vergoeding van 18 maanden huur vragen.

Je moet geen vergoeding betalen als je buitengewone omstandigheden kan bewijzen:

• een belangrijke reden waardoor je je plannen niet kan uitvoeren
• een omstandigheid die zich voordoet zonder dat je het wilt
• een omstandigheid die je niet kon voorzien op het moment van de opzeg.

De vrederechter neemt een beslissing.

Lien

Ja.

De verhuurder kan je huurovereenkomst vroegtijdig opzeggen. Hij moet daarvoor een reden geven en een opzegtermijn van zes maanden naleven.

Als huurder kan jij een tegenopzeg van 1 maand geven. Je huurovereenkomst wordt dan beëindigd na die maand, zonder dat jij een opzegvergoeding moet betalen aan de verhuurder. Zelfs als dat in de eerste 3 jaar gebeurt.

Er zijn uitzonderingen:

• dat gaat niet als de verhuurder opzegt tegen het einde van de negenjarige huurovereenkomst;
• dat gaat niet bij een huurovereenkomst van korte duur (drie jaar of minder);
• de verhuurder heeft geen recht op een tegenopzeg.

Je vindt een modelbrief om een tegenopzeg te doen onderaan bij 'Documenten'.​

Lien

Ja.

Je bent niet verplicht om een vonnis van de rechtbank te hebben om tijdelijk uit mekaar te gaan. Je kan onderling regelen om uit mekaar te gaan zonder iets officieel te laten vastleggen.

Het kan wel een aantal risico’s met zich meebrengen:

• Officieel blijven jullie gehuwd. Apart wonen alleen zorgt niet automatisch voor een echtscheiding, zelfs niet na een lange tijd. Om officieel gescheiden te zijn, moet er altijd een rechter tussenkomen.
• Het erfrecht van de langstlevende blijft van toepassing.
• Je kan nog aangesproken worden voor bepaalde schulden die je echtgeno(o)t(e) aangaat.
• Je kan de afspraken die je maakte met je echtgeno(o)t(e) rond het apart wonen niet afdwingen.
  
  Wanneer je bijvoorbeeld overeenkwam dat er een onderhoudsgeld voor de kinderen zou betaald worden en dat gebeurt niet, dan kan je niet beroep doen op een gerechtsdeurwaarder. Die zal vragen naar een officieel document, een 'uitvoerbare titel', zoals een notariële akte of een vonnis, waarin het onderhoudsgeld bepaald is.
• Je kan niet opnieuw huwen. (In principe is de plicht om trouw te zijn aan mekaar nog van toepassing, dus zou je zelfs geen nieuwe relatie mogen beginnen.)
• Wanneer er een kind geboren wordt na het uit mekaar gaan, kan de vaderschapsregel nog worden toegepast.

Het komt erop neer dat dezelfde rechten en plichten als tijdens jullie huwelijk van toepassing zijn.

 

Lien

  Ja, het contact met de kinderen en de onderhoudsplicht zijn twee verschillende zaken.

Op basis van het ouder-zijn moet je onderhoudsbijdragen betalen zolang je kind niet zelfstandig is. Je kind wordt beschouwd zelfstandig te zijn zodra het een diploma heeft dat het toegang tot de arbeidsmarkt geeft.

Verhindert de andere ouder het contact met de kinderen, dan kan je daartegen reageren, maar dien je ondertussen wel in het belang van de kinderen je onderhoudsplicht na te komen.

Hoe het kind zich gedraagt tegenover zijn ouders bepaalt niet dat die ouders niet meer zouden moeten bijdragen in de kosten.

Recente rechtspraak en rechtsleer voegen er wel aan toe dat de echt respectloze houding van een kind tegenover zijn ouders tot gevolg kan hebben dat zijn rechten op financiële steun van zijn ouders beperkt worden. De meeste respectloze houdingen waarnaar verwezen wordt, zijn 'de absolute weigering om een teken van leven te geven' en 'fysiek of mentaal geweld'.

Slaag je er niet in om met de jongere of met de andere ouder een oplossing te vinden, dan kan je beroep doen op een familiaal bemiddelaar om je te helpen bij dat gesprek. Lukt dat niet, dan kan het conflict worden voorgelegd aan de familierechter. Die zal in de concrete situatie een beslissing nemen.

Lien

Als ouders apart wonen, dan kan 1 ouder de kinderen fiscaal ten laste nemen.

Als je 1 of meerdere kinderen fiscaal ten laste hebt, dan wordt het gedeelte van je inkomsten waarop je geen belastingen moet betalen groter. Dat is de ‘belastingvrije som’. Per kind dalen de belastingen die je moet betalen.

De concrete bedragen vind je in het schema onderaan bij documenten.

Je kan alleen een kind fiscaal ten laste hebben als:

• het kind deel uitmaakt van je gezin. Hij of zij woont normaal bij je in.
• het kind geen inkomsten heeft of zijn/haar inkomsten onder een bepaalde grens liggen die jaarlijks wordt geïndexeerd.
  
  Niet alle inkomsten worden meegeteld.
  Zie het schema bij documenten.
• het kind geen inkomsten heeft die u inbrengt als beroepskosten.
  
  Bijvoorbeeld: als het kind tijdens de zomer werkt in je zelfstandige zaak en daarvoor een loon krijgt dat je aangeeft als kost, dan kan het kind niet meer bij jou ten laste zijn.

In de praktijk is het de ouder bij wie de kinderen hun hoofdverblijf  hebben op 1 januari die de kinderen ten laste heeft. Dat is 1 januari van het aanslagjaar waarin je je belastingen invult.

De andere ouder heeft ook een fiscaal voordeel: hij/zij kan de onderhoudsbijdragen aftrekken die hij/zij betaalt.

Als het verblijf gelijk verdeeld is, dan kan elk van beide de helft van het fiscaal voordeel krijgen.

Dat heet fiscaal co-ouderschap. Het maakt daarbij niet uit dat 1 ouder ze ten laste neemt.

Je moet aan de belastingdienst bewijzen dat jullie een gelijk verdeeld verblijf hebben.

Dat kan je met:

• een overeenkomst tussen jullie die gehomologeerd is door de rechter of geregistreerd is bij een registratiekantoor. De overeenkomst moet uitdrukkelijk een gelijk verdeelde verblijfsregeling bevatten en zeggen dat de ouders het fiscaal voordeel willen delen.
• een uitspraak van de rechtbank die het verblijf van de kinderen gelijk verdeelt tussen de ouders.

Je kan maar fiscaal co-ouderschap hebben als je ook allebei ouderlijk gezag hebt.

Belangrijk: als jullie kiezen voor fiscaal co-ouderschap, dan kan je de onderhoudsbijdragen niet meer aftrekken van je belastingen. Je kan beide voordelen niet combineren. Het is dus belangrijk om te kijken wat in jullie situatie het voordeligste is.

Lien